Rozmowa z Anną Wilczyńską, córką stale nucących rodziców, śpiewaczką, mamą dwóch śpiewających córek, koordynatorką akcji „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato”
– Dlaczego warto codziennie razem z dzieckiem śpiewać?
– Argumentów za wspólnym śpiewaniem można przytaczać ogromne ilości: począwszy od tego, że jest to prosty sposób spędzenia czasu wolnego, aż po fakt wzrostu aktywności różnych obszarów mózgu dziecka, który da się zaobserwować naukowo. Odbiorcami akcji „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” są rodzice oczekujący na narodziny dziecka, młodzi rodzice, dziadkowie, ciocie, nianie, położne. Śpiew okazuje się zwiększać więzi pomiędzy członkami rodziny czy społeczeństwa. Wspomaga komunikację dorosłego z niemowlęciem, co z kolei wpływa na wzrost poczucia bezpieczeństwa psychofizycznego dziecka. Słuchanie śpiewu buduje także wrażliwość dziecka na bodźce dźwiękowe. Śpiewanie rodzinne powoduje, że mamusie, tatusiowie i ich maluchy są zrelaksowani, zadowoleni, wypoczęci. Wieczorową porą, gdy głowa jeszcze pełna jest emocji po zabieganym dniu, dobrze jest nucić kołysanki. Są one dobrodziejstwem nie tylko dla słuchającego, ale także dla wykonującego. Obniżają poziom lęku oraz napięcia mięśniowego. Uspokojenie oddechu to przecież pierwszy krok do wejścia w sen, który działa antystresowo nawet na osoby dorosłe. Piękne melodie są bezcennym narzędziem do codziennego przekazywania czułości, miłości i troski. Dzięki dorosłym śpiew dociera do maluchów od momentu poczęcia, w okresie po narodzinach, niemowlęcym i przedszkolnym. Wartość domowego śpiewania dzieci będą w stanie odczuć także po pewnym czasie. Nastolatkom śpiewanie, na przykład w chórze, gwarantuje rozwój psychospołeczny. Kontynuowanie tej pasji na późniejszych etapach życia może być sposobem radzenia sobie z wieloma trudnymi uczuciami i przeżyciami. Właśnie spotkania z drugim człowiekiem, uczestniczenie w tworzeniu wspólnego dzieła dostarczają fantastycznych doznań duchowych i budują poczucie jedności z innymi.
– Czego uczy wspólny śpiew?
– Wspólny śpiew pomaga w komunikowaniu uczuć i emocji – relaksuje, bawi, wzrusza. Śpiew, stanowiąc najlepszą stymulację dla niezwykle szybko rozwijającego się mózgu dziecka, daje poczucie bezpieczeństwa, ciepła i bliskości rodziców, a przy tym pobudza wszechstronny rozwój. Muzyka dzięki swoim wartościom potrafi przetrwać wieki, a kontakt z nią czasami traktowany jest jak prawdziwe święto. Poprzez udział w projekcie możemy czerpać z tego bogactwa kultury. Możemy pokazywać naszym dzieciom, że warto być tylko tu i teraz, dla siebie wzajemnie. Wspólny śpiew uczy odpowiedzialności za frazę muzyczną, ale także za drugiego człowieka. Rozwija także kreatywne myślenie, poszerza zasób słownictwa. Kontakt z muzyką zwiększa wrażliwość dziecka, pomaga w kształtowaniu charakteru. Z koleżanką Dorotą Sosną, z którą prowadzimy tę akcję od strony biurowej, śmiejemy się, że gdyby ludzie więcej śpiewali, nie byłby potrzebny żaden gabinet psychologiczny.
– Jakie cele stawiają przed sobą organizatorzy akcji?
– Strategicznym celem akcji społecznej „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” jest propagowanie śpiewu i zwrócenie uwagi na wartość umuzykalnienia społeczeństwa. Idea nauczenia rodziców śpiewania kołysanek stwarza ich dzieciom szanse na rozpoczęcie pierwszej edukacji muzycznej i rozwój podstaw świadomości muzycznej człowieka. Naszym marzeniem jest więc „zarazić” śpiewaniem wszystkich dorosłych ludzi, bez względu na wiek, pochodzenie, wykształcenie czy wykonywany zawód, by poprzez maleńki kroczek, jakim jest domowe śpiewanie, popularyzowali zainteresowanie „kulturą wysoką” wśród dzieci. Zależy nam na dotarciu do każdego mieszkańca Wrocławia, Polski i świata. Istotnym celem akcji jest także zwrócenie uwagi na wartości moralno-społeczne, takie jak wspominane wcześniej budowanie mocnych więzi pomiędzy dzieckiem i rodzicem oraz ochrona dziecka przed zagrożeniami kultury masowej. Pragniemy, by dla rodziców śpiewanie stało się naturalnym i pożądanym elementem życia i wychowania.
– Jak wyglądają zajęcia?
– Nasze zajęcia to zwykle trzy trzydziestominutowe spotkania stanowiące jeden zamknięty cykl. Formuła ta dostosowywana jest jednak do różnych odbiorców i wydarzeń, w których bierzemy udział. Dlatego czasem prowadzimy tylko dwa spotkania lub jeden dłuższy warsztat. Umuzykalnienie prowadzone w różnych instytucjach, często z muzyką niezwiązanych, jak choćby szpitale, opiera się na doświadczeniu przeszłych pokoleń. Stąd wykorzystywane są utwory śpiewane przez naszych rodziców, nasze babcie i dziadków. Proponowanymi piosenkami-kołysankami są m.in. „Jadą, jadą dzieci drogą” do wiersza Marii Konopnickiej, „Śpij dziecinko” Heleny Bojarskiej, „Idzie niebo” Ewy Szelburg-Zarembiny czy „Siwa chmurka” z muzyką Marii Kaczurbiny do wiersza Anny Świrszczyńskiej. Na każdym spotkaniu prowadzący prezentuje piosenkę, następnie uczy tekstu na pamięć, w końcu utwór jest wielokrotnie wykonywany z uczestnikami. W trakcie jednego spotkania kilka razy prosimy grupę o przypomnienie melodii. W ten sposób po całym cyklu warsztatów mama i tata są w stanie swobodnie śpiewać kołysanki i piosenki z pamięci, bez korzystania z nagrań, bez patrzenia w tekst czy nuty. Jednak dla pozostawienia śladu po akcji „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” rodzice otrzymują materiały do przypomnienia sobie poznanych melodii. Niekiedy po kilku latach przypadkowo spotykamy rodziców – dawnych uczestników naszych zajęć – i dowiadujemy się, że naszą ulotkę włożyli do pudełka ze skarbami z dzieciństwa swojego maluszka.
Rozmawiała Anita Tyszkowska
www.nfm.wroclaw.pl/edukacja/pospiewajmi
www.facebook.com/PospiewajMi
Akcja społeczna
Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato
Organizatorem akcji „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” jest Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu, a jej pomysłodawcą – Andrzej Kosendiak, dyrektor NFM. Akcja rozpoczęła się w marcu 2010 roku i z wielkim powodzeniem trwa do dziś…
Podstawą akcji są bezpłatne warsztaty śpiewu – trzy spotkania po 30 minut, nauka utworów na pamięć oraz przekazywanie praktycznych wskazówek i materiałów do nauki. Po zakończeniu cyklu warsztatów uczestnicy zdobywają umiejętność śpiewania kołysanek i piosenek z pamięci. Odbiorcami są rodzice oczekujący na narodziny dziecka, młodzi rodzice, dziadkowie, ciocie, nianie, położne.
Zajęcia ze wspólnego śpiewania prowadzone są w NFM, szkołach rodzenia, szpitalach, poradniach adopcyjnych, żłobkach, przedszkolach, bibliotekach, centrach kultury, kawiarniach, klubach fitness, kinach, w miejscach przyjaznych rodzinie, parkach i na Wyspie Słodowej.
Akcja „Pośpiewaj mi…” cieszy się dużym powodzeniem – od jej początku w roku 2010 wzięło w niej udział ok. 25 000 osób. W roku 2017 przeprowadzono w sumie 441 spotkań warsztatowych, w których uczestniczyło ok. 5400 osób, do połowy roku 2018 odbyły się 254 spotkania warsztatowe, w których uczestniczyło ok. 2246 osób.
Akcja promuje się przez wywiady w radiu (m.in. Wrocław, Rodzina, ESKA, LUZ) i telewizji (m.in. TVP ABC, TV ECHO24) oraz artykuły do gazet (m.in. „Muzyka w Mieście”, „W cieniu czepka”, „Mamą Być’, „Human”). Wszystko na jej temat znaleźć można na stronie internetowej i profilu na Facebooku. Trzeba też wiedzieć, że „Pośpiewaj mi…” współpracuje z portalami internetowymi i społecznościowymi (m.in. Miastodzieci.pl, Klub Mamuśki, Dobra Mama).
Warto wspomnieć, że bardzo interesującą formą angażowania uczestników akcji „Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” są prowadzone po koncertach Filharmonii Familijnej śpiewająco-ruchowe spotkania w Sali Kameralnej NFM i koncerty w siedzibie NFM oraz w szpitalach (m.in. w Klinice Ginekologii przy ul. Chałubińskiego we Wrocławiu i w Trzebnicy) z udziałem znanych artystów (m.in. Grażyna Szapołowska, Rodzina Pospieszalskich, Krzysztof Kiljański, Marcin Januszkiewicz, Anna Czartoryska-Niemczycka, Grzegorz Daukszewicz, Joanna Kulig). W ramach akcji prowadzone są też prezentacje i szkolenia (m.in. dla pracowników szpitali, położnych i rodziców adopcyjnych).
„Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato” zdobyło wiele nagród: rok 2011 – nagroda Tulipany Narodowego Dnia Życia, 2016 – statuetka PRUDENTIAL, 2017 – rekomendacja Polskiego Towarzystwa Położnych oraz Honorowy Patronat Rzecznika Praw Dziecka i Ośrodka Rozwoju Edukacji. Współpracuje też z wieloma instytucjami – to m.in. Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych (pomoc w prowadzeniu zajęć w podległych WZiSS szkołach rodzenia), Akademia Sztuk Pięknych, CARITAS, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Fundacja MAM MARZENIE dla dzieci cierpiących na choroby onkologiczne.