Nie jest wcale łatwo uzyskać aprobatę decydentów dla wszystkich trzech wniosków z drugiej transzy Rządowego Funduszu Polski Ład. Dlatego samorząd gminy Krośnice może mieć wielką satysfakcję z owoców swojej pracy i stuprocentowej skuteczności w pozyskaniu dotacji z tego programu. Dzięki temu pojawią się spore fundusze, które będą przeznaczone na realizację niezmiernie istotnych zadań infrastrukturalnych, determinujących rozwój gminy.
Pierwsze sześć miesięcy roku 2022 były zaprawdę intensywnym okresem pracy dla samorządu gminy Krośnice. Na pewno też były czasem dramatycznym, bowiem atak Rosji na Ukrainę wpłynął na funkcjonowanie polskich samorządów – także krośnickiego.
Wojna dotyka boleśnie
– W lutym zaczęła się wojna w Ukrainie. My, używając kolokwializmu, dotąd nie wyszliśmy z pandemii koronawirusa, a doszła do niej jeszcze ta wojenna tragedia – mówi wójt Andrzej Biały. – Tego się nikt nie spodziewał, a wojenne zawirowania istotnie wpłynęły na to, co się dzieje w Polsce – także w naszych samorządach. Przyjęliśmy w naszych gminnych jednostkach kilkudziesięciu uchodźców wojennych z Ukrainy, a ponad stu zostało zakwaterowanych przez mieszkańców. Pomoc trwa od marca, ludzie są już zmęczeni i boję się, czy wystarczy im sił i empatii, aby tę pomoc kontynuować w takim zakresie, jak to było na początku. Sądzę, że gdyby nie wojna, to Ukraińcy nie chcieliby do nas przyjeżdżać – chyba że w celach zarobkowych – lecz szukaliby pewnie szczęścia w większych aglomeracjach lub za granicą. Zatem mamy wojnę w Europie i odczuwamy boleśnie jej skutki związane także z przyjęciem kilku milionów uchodźców, a dochodzi do tego duża inflacja i szalejące podwyżki cen wszystkiego – w tym nośników energii i materiałów budowlanych.
Koszmarne ceny i oferty ważne kilka dni
Niestabilny jest także rynek wykonawców inwestycji, którzy często nawet nie przystępują do przetargów, chcąc przeczekać niepewny czas. Ponadto mają kłopoty z kadrą budowlaną, spowodowane również tym, że młodzi Ukraińcy, którzy pracowali w Polsce w tej branży, bardzo licznie powrócili bronić swojego kraju. Materiały budowlane są koszmarnie drogie i jeśli już dochodzi do przetargów, to ceny są znacznie wyższe niż w kosztorysach.
– Dzisiaj wiele samorządów ma kłopoty z realizacją budżetów i z realizacją zaplanowanych inwestycji – podkreśla wójt Andrzej Biały. – Także firmy mają problemy z pracownikami, bowiem Ukraińców, którzy wrócili do swojego kraju, nie bardzo jest kim zastąpić. Oni pracowali w budowlance i przy przedsięwzięciach drogowych, a przecież w Polskim Ładzie tego rodzaju zadań jest najwięcej. Ponadto rosnące ceny wszystkich artykułów spowodowane są m.in. wzrostem, czasami z godziny na godzinę, kosztów paliwa. Z tego powodu niczego nie można zaplanować i wcale się nie dziwię, że oferty składane przez firmy przekraczają znacząco kosztorysy, które nasza gmina opracowywała przed kilkoma miesiącami, gdy przymierzaliśmy się do pozyskania dofinansowania w ramach Polskiego Ładu. Dzisiaj, gdy dostaje się ofertę, to ważna jest ona najwyżej kilka dni, a nie na przykład miesiąc. To dla nas duży problem. W Polskim Ładzie całe obciążenie ponoszą firmy, które muszą zapewnić środki finansowe na realizację zadań. Firmy te zmuszone są brać kredyty, lecz generalnie zapłacą za to samorządy. Dlatego ceny w ofertach są bardzo wysokie, ale i tak wykonawcy boją się podpisywać umowy i często nikt nie staje do przetargu. Poza tym jednak obserwujemy, że wyhamowuje budownictwo mieszkaniowe, co wiąże się z szansą przeniesienia siły roboczej z mieszkaniówki na inwestycje samorządowe.
Stuprocentowa skuteczność
W drugiej transzy Rządowego Funduszu Polski Ład gmina Krośnice uzyskała aprobatę wszystkich trzech wniosków dotyczących dofinansowania inwestycji infrastrukturalnych. To najlepsza nagroda za pracę i niewątpliwy sukces miejscowego samorządu.
– Wypada się pochwalić, ponieważ nie zawsze było różowo, lecz tym razem otrzymaliśmy dofinansowanie na wszystkie trzy wnioski – uśmiecha się wójt Andrzej Biały. – Dostaliśmy 796 tys. zł na przebudowę Stacji Uzdatniania Wody w Łazach oraz ponad 8,6 mln zł na termomodernizację, przebudowę i nadbudowę Szkoły Podstawowej w Kuźnicy Czeszyckiej wraz z wykonaniem infrastruktury towarzyszącej i zagospodarowaniem terenu. Natomiast na trzecie zadanie – przebudowę wraz ze zmianą sposobu użytkowania części budynku basenu w Krośnicach celem dostosowania i wyposażenia pomieszczeń na potrzeby przedszkola – dostaliśmy 1 275 000 zł dofinansowania. Składaliśmy wnioski na realizację bardzo potrzebnych nam – wręcz niezbędnych! – przedsięwzięć infrastrukturalnych. Musimy zmodernizować Stację Uzdatniania Wody, ponieważ Łazy – jedno z większych sołectwo w naszej gminie – ma tylko tę jedną stację i żadnej innej alternatywy oprócz – w ostateczności – beczkowozów. Innego źródła wody nie ma, tylko jedna studnia i jedna SUW, i w razie jakiejś awarii tworzy się poważny problem. Chcę też zaznaczyć, że do rządowego programu wsparcia gmin popegeerowskich złożyliśmy wniosek o dofinansowanie przebudowy boisk w Krośnicach. Cieszę się także z tego, że dofinansowania inwestycji są tak wysokie – na SUW 95 proc., na pozostałe zadania z Polskiego Ładu po 85 proc., a na wsparcie gmin popegeerowskich aż do 98 proc.
W ostatnim okresie mówi się o zmianach dotyczących najbliższych wyborów samorządowych, które miałyby być przeniesione z jesieni przyszłego roku na wiosnę roku 2024.
– Patrzę na te zabiegi spokojnie i po prostu czekam na to, co postanowią decydenci – zaznacza wójt Andrzej Biały. – To akurat ode mnie nie zależy, a na pewno wybory samorządowe się kiedyś odbędą. Dzisiaj w zarządzaniu gminą najbardziej przeszkadza mi nieprzewidywalność. Przed kilkoma laty było inaczej, była jakaś stabilizacja, względny spokój oraz poczucie bezpieczeństwa finansowego. Teraz to straciliśmy i doprawdy nic nie można zaplanować. Bardzo cieszymy się, że z Polskiego Ładu pozyskaliśmy dofinansowanie trzech naszych projektów, ale z drugiej strony już martwimy się o realizacje tych inwestycji. Dlatego właśnie największe moje marzenie związane z zarządzaniem gminą wiąże się z powrotem do tego spokoju, stabilizacji i przewidywalności, co jest niezwykle ważne w samorządowym planowaniu. Ponadto chciałbym, aby zakończyła się rosyjska agresja i wojna w Ukrainie, by uchodźcy mogli wrócić do swoich domów i rodzin.
S.G.