Rozmowa z Elżbietą Sikorą, dyrektorem artystycznym festiwalu Musica Electronica Nova
– Prowadzony przez panią festiwal Musica Electronica Nova odbywał się będzie w tym roku pod hasłem „Tożsamość”. Co pani przez to rozumie?
– Obserwując życie wokół siebie dostrzegam, że nasza ostro zarysowana tożsamość zamazuje się. Coraz rzadziej jest jednoznaczna, pewna siebie. Zmieniamy zawody, emigrujemy do innych krajów, podróżujemy: nasza tożsamość ulega przeobrażeniu i staje się coraz bardziej złożona. Zauważam to w życiu społecznym, politycznym, ale także w kulturze i muzyce. Kompozytorzy coraz częściej stają się dziś artystami o złożonej tożsamości, sięgając po różne media: reżyserują własne opery czy tworzą wideo do swoich utworów. Stąd pomysł, by na festiwal zaprosić Johna Zorna, artystę, któremu konsekwentnie udaje się unikać kategoryzacji. Można go klasyfikować jako muzyka jazzowego, twórcę muzyki rozrywkowej, solistę, ale też kompozytora muzyki poważnej, w tym elektronicznej i orkiestrowej.
– Jakie muzyczne oblicza Johna Zorna usłyszymy podczas festiwalu?
– Na festiwalu Zorn zaprezentuje się jako kompozytor symfoniczny na koncercie NFM Filharmonii Wrocławskiej. Jego bardziej popularne utwory wykona zjawiskowy zespół The Gnostic Trio. Odbędzie się też pokaz eksperymentalnych filmów Harry’ego Smitha z muzyką kompozytora. Wreszcie Zorn, znany głównie jako saksofonista, będzie improwizował na organach ewangelicko-augsburskiego kościoła Opatrzności Bożej w duecie z artystką elektroniczną, Ikue Mori.
– Na koncercie inauguracyjnym oprócz utworów Zorna zabrzmi po raz pierwszy pani utwór Sonosphère III i IV. Symfonia Wrocławska.
– W tym utworze staram się zburzyć ustalony porządek koncertowy. Muzyka będzie towarzyszyć publiczności od momentu wejścia do gmachu Narodowego Forum Muzyki i wprowadzi ją na salę koncertową, gdzie orkiestra będzie już grała, tak jakby była tam obecna od zawsze. Łącząc tradycyjne brzmienie orkiestry z jego wielorakimi przetworzeniami, a także dźwiękami skomponowanymi elektronicznie, zacieram granice między nimi. Ważną rolę w utworze spełnia też przestrzeń poprzez umieszczenie ośmiu muzyków na balkonach sali koncertowej i sześciokanałową projekcję dźwięku.
– Festiwal od lat znany jest także z prowadzenia działań edukacyjnych…
– Od pierwszego kierowanego przeze mnie festiwalu prowadziliśmy różne akcje edukacyjne. Ogromnie mi na tym zależy, ponieważ rolą festiwalu jest także wychowanie sobie przyszłej publiczności. W tym roku w ramach projektu EDU MEN odbędzie się Tutting – taniec palców i dłoni z elektroniką na żywo. Specjalne seanse muzyki elektroakustycznej dla najmłodszych słuchaczy, Mini Akusma Forum, poprowadzi też Mariusz Gradowski.
– Co będzie można na nich usłyszeć?
– Myślę, że tytuły seansów: „Głoski, głosy i pogłosy, czyli muzyka i mowa” oraz „La, la, las, czyli muzyka i głosy natury” mówią same za siebie.
– Festiwal z pewnością dba o młodych słuchaczy. A co z młodymi twórcami?
– Festiwal jest dla nich laboratorium, gdzie muzyka konfrontuje się z odbiorem publiczności. W tej konfrontacji musi pokazać swoją wartość i sprostać zadaniu, jakie sobie postawiła. Na festiwalu będzie można usłyszeć młodych twórców i wykonawców m.in. podczas występu Rafała Zalecha, twórcy augmented viola – hybrydowego instrumentu łączącego brzmienie akustycznej altówki z funkcją kontrolera warstwy elektronicznej. Na festiwalu zadebiutuje również wrocławski zespół Postensemble, sięgający po multimedia i elementy performansu. Młodzi kompozytorzy z Europy zaprezentują się także podczas kolejnej odsłony międzynarodowego projektu Music Masters on Air odbywającego się tym razem pod hasłem „muzyka i wygnanie”.
– W tym roku żegna się pani z festiwalem…
– Festiwalem kierowałam od 2011 roku, to będzie ostatnia edycja, którą przygotowuję. Na pożegnanie napisałam Symfonię Wrocławską. Do jej stworzenia zainspirował mnie dyrektor NFM, Andrzej Kosendiak. Pragnę mu i całej ekipie MEN serdecznie podziękować za lata owocnej współpracy.
Rozmawiał Krzysztof Stefański
Trudny wybór…
Musica Electronica Nova to ósme już spotkanie z muzyką fascynującą. Tych fascynujących wydarzeń w czasie festiwalu jest wiele, wybrać spośród nich kilka – bardzo trudna sprawa… Ale wybraliśmy.
8. Musica Electronica Nova
19-27.05.2017
19.05.2017, piątek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna
John Zorn & Symphony orchestra: Shock of identities
Koncert symfoniczny
Wykonawcy:
Chris Otto – skrzypce
Ikue Mori – komputer i elektronika
Sébastien Naves – IRCAM projektant muzyki komputerowej
Luca Bagnoli – IRCAM inżynier dźwięku
NFM Filharmonia Wrocławska
Program:
Elżbieta Sikora (1943)
Sonosphère III. Symfonia Wrocławska na orkiestrę i elektronikę (2017)
Sonosphère IV. Symfonia Wrocławska na orkiestrę i elektronikę (2017)
Witold Lutosławski (1913-1994) Interludium (1989)
• • •
John Zorn (1953)
Orphée (2014) – prawykonanie europejskie
Contes de Fées – koncert skrzypcowy
Suppôts et Suppliciations na orkiestrę
19.05.2017, piątek, godz. 23.59
Wrocław, ewangelicko-augsburski kościół Opatrzności Bożej, ul. Kazimierza Wielkiego 29
John Zorn & organ
Koncert specjalny
Wykonawcy:
John Zorn – organy
Ikue Mori – elektronika
Improwizacja na temat kompozycji z albumów Hermetic Organ
20.05.2017, sobota, godz. 22.00
Wrocław, NFM, Sala Czerwona
John Zorn & Films
Wykonawcy:
Ikue Mori – elektronika/electronics
Muzyka Johna Zorna prezentowana na żywo przez Ikue Mori
Program:
Film No. 1-5, 7, 10/early abstractions (reż./dir. Harry Smith), USA, ok./ca. 1946-1957, 23’00”
Film No. 16/Oz: The Tin Woodman’s (reż./dir. Harry Smith), USA, 1967, 14’00”
Film No. 19 (reż./dir. Harry Smith), USA, 1980, 12’30”
Dzięki uprzejmości/Courtesy of Anthology Film Archives, New York
21.05.2017, niedziela, godz. 18.00
Wrocław, NFM, Sala Czarna
Turbulencje
Wydarzenie specjalne festiwalu MEN i Biennale WRO
Wykonawcy:
LutosAir Quintet
Jan Krzeszowiec – flet
Wojciech Merena – obój
Maciej Dobosz – klarnet
Alicja Kieruzalska – fagot
Mateusz Feliński – róg
Ryszard Osada – elektronika
Bartosz Konieczny – projekcja wideo
Program:
Ryszard Osada (1972) Abstract Music na kwintet dęty i elektronikę (2017)
Salvatore Sciarrino (1947) Il silenzio degli Oracoli na kwintet dęty (1989)
Wojciech Blecharz (1981) Space, where I used to be na kwintet dęty (2015)
Jacek Sotomski (1987) Alternatywna Muzyka na altówkę, komputer i wideo (2017)
Piotr Bednarczyk (1994) Już? Nie… na altówkę i komputer (2017)
Adam Porębski (1990) AntiBuzz na altówkę i komputer (2017)
Mateusz Ryczek (1986) Hommage à Carl Czerny na altówkę i komputer (2017)
Wybór prac wideo z programu 17. Międzynarodowego Biennale Sztuki Mediów WRO 2017 DRAFT SYSTEMS
Shota Yamauchi Achilles and the Tortoise (2016), 14’05’’
Andy Graydon Clean Room Light Trap (2016), 15’00’’
Elena Artemenko Soft power (2016), 10’09’’
Współorganizator: Międzynarodowe Biennale Sztuki Mediów WRO
22.05.2017, poniedziałek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Czarna
Altówka elektroniczna
Wydarzenie towarzyszące – Koncert Wrocławskiego Oddziału ZKP
Wykonawcy:
Rafał Zalech – altówka elektroniczna, elektronika
Katarzyna Dziewiątkowska – głos
Adrian Foltyn i Dariusz Jackowski – Emotiv, elektronika
Cezary Duchnowski, Jacek Sotomski, Piotr Bednarczyk, Adam Porębski, Mateusz Ryczek – elektronika
Program:
Rafał Zalech (1988) VIOLE[nce] + Voice (2017)
Adrian Foltyn (1978) Overfitting I na altówkę elektroniczną, live electronics, urządzenie Emotiv sterujące wizualizacją oraz 8-kanałową projekcją dźwięku (2017)
Cezary Duchnowski (1971) Sequenza IV. Nanodewiacje na altówkę i komputer (2017)
26.05.2017, piątek, godz. 19.00
Wrocław, NFM, Sala Główna
Kalejdoskop/Kaleidoscope
Wykonawcy:
Stephan Winkler – dyrygent
François Bayle – elektronika
Cezary Duchnowski – elektronika
Ensemble KNM Berlin
Program:
François Bayle (1932) – specjalny pokaz dźwięku [Sound speed-light] (1981)
…Who? [The project „Listen”/1] (2016)
• • •
Cezary Duchnowski (1971) Bal wiosennej pełni (2017)
Jani Christou (1926–1970) Anaparastasis III: The Pianist na aktora, zespół instrumentalny i taśmy
Martin Hiendl (1986) Tonus na skrzypce, wiolonczelę i elektronikę (2014)
www.nfm.wroclaw.pl/musica-electronica-nova-2017