Tematyka zabytków sakralnych będzie szeroko poruszana podczas Ogólnopolskich Dni Konserwatorskich, które odbędą się równolegle z Targami Konserwacji i Restauracji Zabytków oraz Ochrony, Wyposażenia Archiwów, Muzeów i Bibliotek DZIEDZICTWO. W panelu „Zabytki sakralne” przewidziano wykłady poświęcone m.in. zagadnieniom ochrony tych obiektów czy aspektom prawnym. Targi Dziedzictwo zaplanowane są na 5-7 października w Centrum Targowo-Kongresowego MT Polska przy ul. Marsa 56c w Warszawie.
Zabytkowe obiekty sakralne wraz z dziełami sztuki kościelnej stanowią ważną część dziedzictwa narodowego. Ogółem w polskich diecezjach znajduje się prawie 33,5 tys. obiektów zabytkowych, z czego ponad 12 tys. wpisanych jest do rejestru zabytków. Do kategorii nieruchomych zabytków sakralnych zaliczane są m.in. dzieła architektury i budownictwa sakralnego, zespoły budownictwa kościelnego, cmentarze oraz miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne i działalność wybitnych osobistości lub instytucji kościelnych. Z kolei zabytki ruchome to dzieła sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej, zbiory przedmiotów, jak np. szat liturgicznych, a także numizmaty, kościelne przedmioty historyczne czy instrumenty muzyczne.
Pod kompleksową ochroną
Zgodnie z obowiązującymi przepisami kluczową rolę w ochronie zabytków odgrywa wojewoda. Zapisy w tym zakresie znajdują się zarówno w konkordacie, jak i w dokumentach ustanowionych przez Konferencję Episkopatu Polski. Do czynności związanych z ochroną zabytków należą inwentaryzacja, katalogowanie oraz fizyczna ochrona obiektów. Ta ostatnia dotyczy zarówno klęsk żywiołowych, sytuacji kryzysowych będących wynikiem np. konfliktów społecznych, jak i kradzieży czy aktów wandalizmu, na które często narażone są obiekty sakralne ze względu na wysoką wartość historyczną, artystyczną i kolekcjonerską. System postępowania w przypadkach zagrożenia wymaga więc skoordynowanych działań różnych instytucji państwowych, samorządowych i kościelnych oraz wyspecjalizowanych służb.
Zakres tematyczny panelu
Szczegółowa tematyka tego obszaru dziedzictwa narodowego zostanie omówiona podczas panelu „Zabytki sakralne” organizowanego przez Stowarzyszenie Starożytników, firmę Archaios oraz firmę MT Targi Polska, organizatora Targów Dziedzictwo. Do współpracy zaproszono także Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Kancelarię Prawną Elżanowski, Cherka & Wąsowski oraz komisję ds. dziedzictwa Konferencji Episkopatu Polski.
Prelegenci podczas wystąpień omówią m.in. specyfikę zabytków sakralnych, kwestie związane z ochroną, współpracę diecezjalnych konserwatorów zabytków, obszary formalnoprawne i procedury naboru do programów europejskich. Poza tym opowiedzą o muzeach diecezjalnych i nowych formach przestępczości zorganizowanej przeciw zabytkom. Specjaliści zaprezentują także wybrane projekty konserwatorskie oraz przybliżą problemy konserwacji sakralnych obiektów drewnianych na przykładzie cerkwi Kościoła prawosławnego.
(ttt)