Pilnie potrzebne są większe inwestycje w zdrowie i edukację, bo na rynek pracy coraz większy wpływ ma technologia – to jedna z konkluzji „Raportu o rozwoju świata 2019: zmieniająca się natura pracy”, który został 1 lutego zaprezentowany przez Bank Światowy w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
Dążenie do budowy wysoko wykwalifikowanych zasobów pracy poprzez zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki – to najważniejsza rekomendacja raportu Banku Światowego „Zmieniająca się natura pracy” zaprezentowanego w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju. Konkluzje raportu są zbieżne z planami rządu określonymi w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR).
Ma być inteligentnie
SOR zakłada inteligentną reindustrializację polskiej gospodarki, ale też silnie podkreśla znaczenie rozwoju kapitału ludzkiego. Inwestowanie w oba obszary pozwoli Polsce konkurować na rynkach światowych. Poprawa jakości kapitału ludzkiego została określona jako jeden z tzw. obszarów horyzontalnych, wpływających na realizację celów SOR.
Zakłócenie rynku pracy
Autorzy raportu podkreślają szczególną rolę władz publicznych we wdrażaniu modelu tak zwanego kształcenia ustawicznego. Dokonujące się pod wpływem szybko postępujących zmian technologicznych „twórcze zakłócenie” (ang. creative disruption) globalnego rynku pracy będzie prowadziło do stopniowej automatyzacji i robotyzacji prostych czynności zawodowych oraz tworzenia miejsc pracy w zawodach związanych m.in. z programowaniem, zarządzaniem algorytmami sztucznej inteligencji oraz wykorzystaniem technologii cyfrowych w procesie produkcji oraz dystrybucji towarów i usług.
Trendy i wyzwania
Raport jest cyklicznym opracowaniem analitycznym, identyfikującym oraz opisującym współczesne trendy i wyzwania, które będą wyznaczały kierunki rozwoju globalnego podziału pracy. W dyskusji uczestniczyli Michał Rutkowski – dyrektor Globalnej Praktyki Zabezpieczenia Społecznego i Pracy w Banku Światowym, Piotr Lewandowski – prezes Instytutu Badań Strukturalnych i Piotr Arak – dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Raport przypomina, że technologia cyfrowa napędza innowacje i wzrost, zaburzając dawne wzorce produkcji i mocno wpływa na rynek pracy. Nowe rynki i zawody kreują duże zapotrzebowanie na pracowników, którzy potrafią pracować w zespole i rozwiązywać problemy oraz mają wysokie zdolności komunikacyjne. Zmiana technologiczna eliminuje jednocześnie powtarzalne, rutynowe zawody, zastępując je nowymi.
Technologia zmienia nie tylko to, jak ludzie pracują, ale również warunki, na których pracują, tworząc więcej niestandardowych form zatrudnienia i krótkoterminowych zleceń. To sprawia, że praca staje się bardziej dostępna i elastyczna, ale jednocześnie pojawiają się obawy o stabilność zarobków i bezpieczeństwo socjalne. Raport zachęca kraje do wzmocnienia działań na rzecz ochrony obywateli na przykład poprzez wprowadzenie powszechnych gwarantowanych osłon socjalnych.
(mr)
Nowe trendy na rynku pracy to także wyzwanie dla samorządów. Jednak bez finansowego wsparcia z budżetu centralnego nikt tych zadań na poziomie miast, gmin i powiatów nie udźwignie.