wtorek, 19 marcaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Żubrze przeprowadzki

Relokacja żubrów na teren Nadleśnictwa Janów Lubelski i utworzenie tam stada wolnego to jedno z zadań zaplanowanych w ramach projektu „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce”, realizowanego przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego we współpracy z Białowieskim Parkiem Narodowym oraz 25 jednostkami Lasów Państwowych.

Data 19 stycznia 2021 roku niewątpliwie zapisze się w historii Lasów Janowskich i ochrony żubra w Polsce. Tego dnia do Nadleśnictwa Janów Lubelski przywieziono pierwsze dwa żubry, które utworzą kolejne stado tego gatunku w Polsce bytujące na wolności. Żubry pochodzą z populacji w Puszczy Boreckiej będącej pod opieką Nadleśnictwa Borki oraz z rezerwatu Żubrowisko w Nadleśnictwie Kobiór. Zwierzęta transportowane są w drewnianych skrzyniach zapewniających im bezpieczeństwo w czasie podróży. Po przyjeździe na miejsce, zwierzęta wypuszczane są do specjalnej zagrody aklimatyzacyjnej, gdzie adaptują się do nowych warunków i obserwowane są przez opiekunów. Po kilku tygodniach żubry mogą zostać wypuszczone z zagrody na wolność.

Krowa była pierwsza

Jako pierwsza przyjechała z Borek 8-letnia krowa i jej 7-miesięczne cielę – byk. W nocy z 19 na 20 stycznia wydarzyła się jednak rzecz niespodziewana. Krowa wraz z cielęciem wyłamała ogrodzenie i wyszła na wolność. Nie wiadomo czym spowodowana była ta ucieczka. Możliwe, że wypłoszyły ją wilki, a może przyczyna była inna. Wiadomo, że spłoszony żubr jest w stanie sforsować niemal każdą przeszkodę. Żubry są nie tylko masywne i silne, ale także potrafią być bardzo szybkie i są zdolne przeskoczyć nawet dwumetrowe ogrodzenie. Leśnicy są w stanie śledzić miejsce przebywania żubrów „uciekinierów”, ponieważ krowa wyposażona jest w obrożę telemetryczną z nadajnikiem GPS. Krowa i jej cielę przebywają w pobliżu zagrody, korzystają z wyłożonej dla nich karmy. Po początkowych dłuższych spacerach, obecnie poruszają się w obszarze czterech oddziałów.

Już na wolności

W kolejnych dniach przyjeżdżały następne transporty z żubrami z Nadleśnictwa Borki, a 25 stycznia dojechały ostatnie żubry z Nadleśnictwa Kobiór (dwa młode samce). W zagrodzie adaptacyjnej przebywało razem sześć osobników. Wszystkie żubry przyzwyczajały się do nowych, zimowych warunków w Lasach Janowskich. Po pięciu tygodniach adaptacji stado opuściło zagrodę aklimatyzacyjną. Niebawem dowiemy się także, czy krowa z cielęciem, która jako pierwsza wyszła z zagrody, dołączy do reszty stada.

Stado założycielskie w Lasach Janowskich, liczące obecnie osiem żubrów, ma być początkiem subpopulacji liczącej około 40 osobników.

Relokacja żubrów na teren Nadleśnictwa Janów Lubelski i utworzenie tam stada wolnego to jedno z zadań zaplanowanych w ramach projektu „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce”, realizowanego przez SGGW we współpracy z Białowieskim Parkiem Narodowym oraz 25 jednostkami Lasów Państwowych. Projekt swoim zasięgiem obejmuje 90 proc. krajowej wolnej populacji tego gatunku w ośmiu województwach oraz kluczowych zagrodach hodowlanych. Większość zaplanowanych do realizacji zadań dotyczy czynnej ochrony gatunku. Najistotniejsze jest zadbanie o dobrostan populacji poprzez zarządzanie nią, bieżące monitorowanie liczebności i stanu zdrowotnego zwierząt, obsługę stad wolnych, w tym profilaktykę i obsługę lekarsko-weterynaryjną.

Samorządowe wsparcie

Niebywale istotne dla ochrony gatunku jest także łagodzenie sytuacji konfliktowych związanych z obecnością żubrów. W ramach projektu realizowane jest ono poprzez na przykład dzierżawę łąk na obrzeżach BPN oraz edukację społeczeństwa w zakresie postępowania z napotkanymi osobnikami, jak również edukację rolników odnośnie sposobów zapobiegania szkodom. Tutaj niemałą rolę może mieć też lokalny samorząd. Bo chociaż żubry mogą być jakimś kłopotem, to jednak przede wszystkim są wielkim plusem dla regionu, w którym żyją. Mądrzy samorządowcy potrafią z tego skorzystać.

Na SGGW projekt koordynuje prof. Wanda Olech z Instytutu Nauk o Zwierzętach, która razem z zespołem od wielu lat realizuje badania naukowe i liczne projekty wspierające i finansujące czynną ochronę żubra w Polsce.

(sg, tm)