W ostatnich latach polskie samorządy zainwestowały niebagatelną kwotę kilkuset miliardów złotych. To dobra wiadomość. Samorządowcy nie mają jednak powodów do zadowolenia. Po zmianie Rozporządzenia Ministra Finansów z 2010 roku wiele samorządów już w bieżącym roku może przekroczyć ustawową barierę zadłużenia 60 procent przychodów. W efekcie wiele projektów może zostać niezrealizowanych. Mogą stracić na tym gminy i miasta, ale też cała gospodarka.
Aby planować pozyskanie dofinansowania, samorządy muszą weryfikować strategię rozwoju pod względem możliwości realizacji przyszłych inwestycji. Samorządy stanęły także przed istotną zmianą nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020, gdzie nie będzie tak dużych środków finansowych na inwestycje w jednostkach samorządu terytorialnego (JST) jak obecnie. Samorządowcy już dziś powinni poznać wymagania unijne i krajowe związane z przyszłą perspektywą, by lepiej przygotować się do ubiegania się o wsparcie ze środków unijnych.
Szansą na zdobycie takiej wiedzy będzie V Forum Nowoczesnego Samorządu organizowane przez Związek Banków Polskich i serwis EDS – Europejski Doradca Samorządowy. Zaprezentowany przez organizatorów ramowy program forum, które odbędzie się 3 grudnia w Warszawie (Hotel Gromada) zakłada organizację trzech równoległych ścieżek tematycznych.
Miasto i jego znaczenie
Pierwsza grupa tematów to „Miasto nowoczesne i przyjazne”. Uczestnicy forum oraz prelegenci spróbują odpowiedzieć na takie pytania jak: Czy miasto może być inteligentnym centrum rozwoju, przestrzenią przyjazną mieszkańcom i przedsiębiorcom? Czy potrafimy zintegrować nowoczesne technologie w taki sposób, by przyczyniały się do poprawy jakości życia mieszkańców, nie generując niebotycznych kosztów?
Około 5 proc. światowej działalności gospodarczej jest generowane przez zamówienia publiczne w miastach. Metropolie takie jak San Francisco przodują w innowacji, jednak takie podejście należy do rzadkości. Czy samorządy lokalne potrafią efektywnie rozwiązywać problemy swoich społeczności, poszukując prostych, długofalowych rozwiązań problemów? Tak, ale miasta i ich mieszkańcy muszą się otworzyć na nowy rodzaj współpracy, wyzbyć utartych schematów i złych nawyków.
Społeczeństwo obywatelskie
Druga ścieżka tematyczna grudniowego forum to „Województwo europejskie”. Europejski Rok Obywateli 2013 upływa pod znakiem promowania dialogu wszystkich szczebli rządu ze społeczeństwem obywatelskim i przedsiębiorcami. Co to oznacza dla samorządów lokalnych? Czy mieszkańcy powinni współdecydować o inwestycjach
w swoich społecznościach?
Upływający rok jest także okresem intensywnego planowania budżetowego. Co dalej z rozwojem cyfrowym w regionach? Czy JST otrzymają wsparcie w ramach projektów makroregionalnych? Jak zachęcać inwestorów do lokowania na naszym terenie?
Poszukiwanie pieniądza
I w końcu trzecia grupa tematyczna zaplanowana podczas spotkania V Forum Nowoczesnego Samorządu: „Finansowanie rozwoju gospodarczego jednostek samorządu terytorialnego”. Świetnie wiemy, że jednostki samorządu terytorialnego permanentnie potrzebują finansowania zarówno działalności bieżącej, jak i inwestycyjnego. Najlepsza nawet strategia rozwoju może zakończyć się fiaskiem, jeśli samorządy nie zorganizują, we współpracy z instytucjami finansowymi, odpowiedniego i terminowego dostępu do środków finansowych. Dotychczas JST należały do ulubionych klientów banków, tymczasem otoczenie prawne ulega zmianom na ich niekorzyść. Sukcesywnie powstają kolejne regulacje ograniczające możliwość samodzielnego zarządzania finansami przez samorząd terytorialny. Z drugiej strony pojawiają się szanse i wyzwania dla JST, jakie niosą za sobą nowe programy współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Co się za tym kryje? Jakie zmiany i nowe rozwiązania czekają samorządy? To tylko niektóre z pytań, jakie pojawią się podczas dyskusji.
Podczas forum, na które organizatorzy zapraszają przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego w Polsce oraz przedsiębiorstw komunalnych, będzie szansa, by zastanowić się, jakie wyzwania stoją przed jednostkami samorządu terytorialnego, a także jakie rozwiązania usprawnią rozwój i zarządzanie ich finansami.
Do udziału w V Forum Nowoczesnego Samorządu organizatorzy zapraszają prezydentów miast, burmistrzów, wójtów oraz osoby ściśle powiązane z funkcjonowaniem samorządów (np. skarbników, naczelników ds. funduszy unijnych).
Uczestnictwo w FNS jest bezpłatne dla przedstawicieli samorządów oraz środowisk naukowych. Rejestracja na stronie www.doradcasamorzadowy.pl.
(mtm)