Rozmowa z marszałkiem województwa podlaskiego MIECZYSŁAWEM KAZIMIERZEM BASZKO
– Najważniejsze tegoroczne inwestycje samorządu województwa podlaskiego to…
– W tym roku kończymy kluczowe projekty w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego 2007-2013. To inwestycje, które mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców oraz wpłyną na rozwój przedsiębiorczości – to m.in. przebudowa dróg wojewódzkich: nr 653 Suwałki – Smolany Dąb, nr 690 Ostrożany – Siemiatycze, nr 686 Michałowo – Juszkowy Gród oraz Podlaski System Informacyjny e-Zdrowie.
– Jakie środki finansowe otrzyma województwo podlaskie z nowego programowania 2014-2020? Na co zostaną przeznaczone? Jak wyglądają przygotowania do akcesji tych pieniędzy?
– Na rozwój naszego województwa otrzymaliśmy w ramach RPO ponad 5 mld zł. Największe fundusze, aż 1 mld zł, przeznaczyliśmy na podniesienie konkurencyjności podlaskiej gospodarki. Z tego znaczne środki – 362 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – mają dofinansować projekty badawczo-rozwojowe i pomóc przede wszystkim małym i średnim przedsiębiorstwom, które dzięki zastrzykowi finansowemu staną się bardziej innowacyjne i konkurencyjne. W nowym RPO bardzo ważna jest gospodarka niskoemisyjna. Na zwiększenie efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii przeznaczyliśmy 764 mln zł. Dzięki temu wzrośnie udział energii odnawialnej, a właścicielami zdecentralizowanych źródeł energii staną się podlascy mieszkańcy i przedsiębiorcy. Tylko dwa województwa zdecydowały się na wyodrębnienie w RPO oddzielnej osi, poświęconej RLKS (Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność), która będzie wdrażana przy zaangażowaniu społeczności lokalnych. Będą to różne przedsięwzięcia wynikające z problemów i potrzeb społeczności, określone w Lokalnych Strategiach Rozwoju. Na rozwój lokalny przeznaczonych jest łącznie 250 mln zł.
Województwo podlaskie jest regionem rolniczym, dlatego nie zapominamy o obszarach wiejskich. Szacuje się, że w ramach RPO WP na lata 2014-2020 na działania na rzecz obszarów wiejskich może zostać przeznaczonych ponad 200 mln euro. Na realizację działań w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (w ramach RPO WP) mamy łącznie 1 mld 278 mln zł. Najwięcej, bo prawie 550 mln zł, przeznaczyliśmy na podnoszenie kompetencji i kwalifikacji, w tym aż 253 mln zł na rozwój szkolnictwa zawodowego, bo istotnym problemem jest niedostosowanie oferty kształcenia zawodowego do potrzeb regionalnego rynku pracy.
Następnie przedsiębiorczość i aktywność zawodowa – 355,5 mln zł. Dostępne będą środki na zakładanie działalności gospodarczej oraz podnoszenie kwalifikacji pracowników, a także na aktywizację osób bezrobotnych poszukujących pracy czy nieaktywnych zawodowo – od 30. roku życia – i zwłaszcza tych, które znajdują się trudnej sytuacji na rynku pracy. Spójność społeczna to 250 mln zł. W ramach RPO WP mamy środki na walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Grupą, która będzie mogła liczyć na szczególne wsparcie, są osoby niepełnosprawne. Ich aktywizacja będzie realizowana m.in. przez finansowanie programów wspomaganego zatrudnienia czy zajęcia w ramach warsztatów terapii zajęciowej. Przewidujemy też wsparcie dla już istniejących i dopiero powstających przedsiębiorstw społecznych oraz tworzenie w nich nowych miejsc pracy. Przedsiębiorstwa społeczne będą mogły m.in. uzyskać pomoc doradczo-szkoleniową, prawną, z zakresu księgowości czy prowadzenia biznesu. W kwietniu został powołany nowy Komitet Monitorujący RPO, który będzie m.in. czuwać nad realizacją programu. Od lipca ruszają też konkursy w ramach programu. W tym roku zaplanowaliśmy ich aż osiemnaście. Do podziału będzie 470 mln zł. A startować w tych konkursach będą mogły różne podmioty, m.in. samorządy i przedsiębiorcy. Warto podkreślić, że w naszym urzędzie mamy zespół doświadczonych urzędników, którzy od wielu lat zajmują się środkami unijnymi i dlatego uważam, że wdrażanie programów unijnych będzie przebiegało bardzo sprawnie.
– W jakich kierunkach, zdaniem pana marszałka, powinno rozwijać się województwo podlaskie? Jakie są największe przeszkody w tym rozwoju?
– Cele, jakie mamy osiągnąć, znamy od dawna, wypracowaliśmy je wspólnie z różnymi środowiskami (m.in. samorządowcami, przedsiębiorcami, przedstawicielami uczelni, organizacji pozarządowych i mieszkańcami). Wynikają z przyjętej we wrześniu 2013 roku Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020. Są to: rozwój przedsiębiorstw, wzrost eksportu i rentowności podlaskich firm, a także lepsze miejsca pracy i lepsze zarobki mieszkańców, czyli wyższa jakość życia. Osiągnięciu tych celów mają służyć fundusze z nowego RPO i programów krajowych, środki publiczne, którymi dysponuje rząd, fundusze województwa, ale także samorządów lokalnych. Potrzebne będą również środki prywatne, np. poprzez wkład własny do projektów unijnych czy w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Podlaskie w najbliższych latach będzie musiało się też zmierzyć z poważnymi wyzwaniami. Podstawą przewagi konkurencyjnej województwa podlaskiego mają być zielone przemysły, obejmujące dynamiczne sektory produkcji przemysłowej i usług rynkowych, w których już dziś region osiąga sukcesy, ale również te niezidentyfikowane dzisiaj, a które mogą stanowić podstawy rozwoju przyszłych specjalizacji regionalnej gospodarki. Ważne jest przy tym konsekwentne wzmacnianie potencjału badawczo-rozwojowego i naukowego regionu, w szczególności w obszarach, w których województwo osiągnęło wystarczającą masę krytyczną niezbędną do generowania wysoce innowacyjnych rozwiązań. Wdrożenie idei e-Podlaskie to poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw, ale jednocześnie zwiększenie dostępności mieszkańców do usług publicznych. Sprostanie temu wyzwaniu wymagać będzie jak najszybszych działań w zakresie rozwoju infrastruktury i systemów teleinformatycznych w całym regionie, rozwoju kompetencji cyfrowych oraz usług świadczonych drogą elektroniczną. Zasadnicza poprawa dostępności terytorialnej województwa podlaskiego zarówno w układzie wewnętrznym, jak też zewnętrznym jest warunkiem skutecznego konkurowania o inwestorów, mieszkańców, turystów i środki na rozwój. Wysokiej jakości powiązania zewnętrzne są priorytetem polityki UE i rządu, pozwalającym zwiększyć dostępność komunikacyjną regionu. Obszar ten adresowany jest przede wszystkim do władz centralnych oraz reprezentantów regionu w Sejmie, Senacie i Parlamencie Europejskim.
– Co dla pana marszałka będzie w najbliższych latach najważniejsze?
– Najważniejszy w pracy w samorządzie jest rozwój regionu oraz inwestycje, które mają temu służyć. Ważna jest poprawa skomunikowania naszego regionu z resztą Polski, a także poszczególnych części naszego województwa. Chcemy jak najlepiej wykorzystać tę olbrzymią szansę rozwoju, przed jaką stoi województwo w latach 2014-2020. Nie możemy zmarnować nawet jednego euro! Priorytetowe dla nas inwestycje zawarte są w kontrakcie terytorialnym. Wśród nich znalazły się m.in.: budowa S8, odcinków Wyszków – Zambrów, Wiśniewo – Jeżewo, budowa S61 od obwodnicy Augustowa do granicy państwa (w tym obwodnica Suwałk), budowa S-61 od Ostrowi Mazowieckiej do obwodnicy Augustowa (w tym obwodnica Łomży), budowa linii kolejowej E75, czyli Rail Baltiki, na odcinku Sadowne – Białystok, prace na liniach kolejowych: nr 32 Białystok – Bielsk Podlaski, nr 31 granica województwa – Czeremcha – Hajnówka, nr 52 Lewki – Hajnówka, nr 6 Białystok – Sokółka – Kuźnica Białostocka, rewitalizacja linii kolejowych: nr 59 na odcinku granica państwa – Chryzanów, nr 57 Kuźnica Białostocka – Gieniusze, nr 923 Bufałowo Wschód – Bufałowo, nr 36 Łapy – Śniadowo – granica województwa, nr 49 Śniadowo – Łomża, modernizacja i rozwój sieci energetycznych, rozbudowa i przebudowa Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku, opracowanie i wdrożenie programu rozwoju Puszczy Białowieskiej. Oprócz tych dużych inwestycji będzie realizowanych wiele mniejszych, które poprawią standard życia naszych mieszkańców i wesprą dalszy rozwój obszarów wiejskich.
Rozmawiał Sławomir Grymin
Mieczysław Kazimierz Baszko
– marszałek województwa podlaskiego o sobie
Urodziłem się w 1961 roku w Boratyńszczyźnie, w rodzinie dwuwyznaniowej katolicko-prawosławnej. Mieszkam w Sokółce, jestem szczęśliwym ojcem dwóch córek i syna. Do szkoły podstawowej uczęszczałem w Boratyńszczyźnie. Wykształcenie zdobywałem w Zespole Szkół Mechanizacji Rolnictwa w Supraślu, w 1993 uzyskałem tytuł magistra na AWF w Białej Podlaskiej. Do moich szczególnych zainteresowań należały sporty zespołowe. Edukację uzupełniłem o studia podyplomowe w zakresie zarządzania i organizacji na AWF w Poznaniu. W latach 80. i 90. pracowałem jako nauczyciel WF-u w szkołach podstawowych w Szudziałowie i Sokółce. Rozwijałem się w dalszym ciągu w kierunku promocji sportu i ta droga doprowadziła mnie na stanowisko dyrektora sokólskiego OSiR. Pracowałem tam ponad 13 lat, jednocześnie trenowałem młodzież z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Sokółce.
W 1994 roku zostałem wybrany – jako kandydat niezależny – do Rady Miasta i Gminy w Sokółce i był to mój debiut na scenie politycznej. Przez dwie kadencje zasiadałem w Radzie Powiatu Sokólskiego, w maju 2007 roku zostałem po raz pierwszy radnym Sejmiku Województwa Podlaskiego. Od tego czasu zasiadałem w Zarządzie Województwa Podlaskiego jako członek Zarządu i od 2010 roku wicemarszałek. W wyborach do Sejmiku Województwa Podlaskiego 16 listopada 2014 roku głosem ponad 16 tysięcy wyborców zostałem marszałkiem województwa podlaskiego. W swojej działalności zwracam szczególną uwagę na kierunki rozwoju województwa, które powinny otrzymać szczególne wsparcie ze środków unijnych.