Rozmowa z WIESŁAWEM ZAJĄCEM, członkiem Zarządu Powiatu Wrocławskiego
– Według ogólnej definicji ekologia to nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody. W dzisiejszych czasach słowo ekologia jest jednak bardziej złożone i obejmuje obecnie wiele sfer życia.
– Ekologia w obecnym rozumieniu to konieczność, wyznacznik nowoczesności, a zarazem dbałości o poziom naszego życia. Rozwój cywilizacyjny nabiera rozpędu. Człowiek stara się za wszelką cenę poprawić przyrodę, ingerując w różnym stopniu w prawa nią rządzące. Wielokrotnie nie zdaje sobie sprawy, że im bardziej sztuczne warunki sobie stwarza, tym więcej pracy musi później włożyć w naprawę środowiska naturalnego.
Obrazowym przykładem jest historia powiatu wrocławskiego. W latach 90. ubiegłego wieku nasze gminy zaczęły się dynamicznie rozwijać. Nie przewidziano wówczas następstw tak energicznego rozkwitu cywilizacyjnego ani odpowiednich rozwiązań infrastrukturalnych. W większości gmin występują ogromne utrudnienia komunikacyjne, a coraz większe zaludnienie i ciągle rosnąca migracja potęgują jeszcze zanieczyszczenie powietrza. Do tego dołącza się postrzeganie obszaru powiatu wrocławskiego jako jednego z najatrakcyjniejszych lokalizacji inwestycyjnych w Polsce.
– Co w takim razie Powiat Wrocławski robi w zakresie ochrony środowiska? Czy będzie w 2021 roku dofinansowywał projekty proekologiczne dla mieszkańców?
– Zanieczyszczenie powietrza to najpoważniejsze środowiskowe zagrożenie zdrowotne. Pod względem zanieczyszczenia powietrza pyłami zawieszonymi PM2,5 i PM10 niestety niezmiennie jesteśmy w czołówce państw UE. Ponad 95 proc. zanieczyszczeń benzopirenem oraz ok. 70 proc. pyłów zawieszonych pochodzi z lokalnych pieców spalających węgiel. Tu też tkwi największa szansa na zmianę.
Powiat Wrocławski w ubiegłym roku rozpoczął program wymiany pieców i ogłosił nabór wniosków o udzielenie dotacji celowych na inwestycje z zakresu ochrony środowiska. Dotacja ma na celu zmniejszenie emisji gazów i pyłów do atmosfery i jest przeznaczona na zakup i montaż nowego, ekologicznego źródła ciepła w celu ogrzewania budynku lub/i przygotowania ciepłej wody użytkowej, w tym pomp ciepła oraz instalacji fotowoltaicznych. Tegoroczny nabór ogłoszony został w styczniu, a już na początku lutego cała pula środków, tj. 200 tys. zł, została rozdysponowana wśród beneficjentów. Jedno przedsięwzięcie może zostać dofinansowane kwotą maksymalnie 3 tys. zł, zatem podpisanych zostało 66 umów. W związku z tak dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców tego typu dotacjami, planujemy wystąpić do Zarządu o uruchomienie dodatkowej puli środków na przełomie czerwca i lipca br.
– W walce ze smogiem w powiecie wrocławskim pomagają już nowoczesne rozwiązania techniczne.
– Tak, w zeszłym roku, w wyniku współpracy z WFOŚiGW we Wrocławiu, zakupiliśmy drona, dzięki któremu możemy monitorować czystość powietrza i informować o tym mieszkańców powiatu.
W październiku zostały zrealizowane po raz pierwszy pomiary poziomu zanieczyszczeń powietrza za pomocą drona w ramach zadania Lotniczy Monitoring Atmosfery w Powiecie Wrocławskim. Były to pomiary orientacyjne, nacelowane szczególnie na lokalizacje narażone na oddziaływanie dużych obiektów przemysłowych. Badania dronem umożliwią na stałe kontrolę i ocenę stanu zanieczyszczenia określonych miejsc na terenie powiatu. Po dokonaniu analizy, wyniki pomiarów publikowane będą na stronie internetowej powiatu. Dalszym etapem będzie zdiagnozowanie przyczyn ewentualnego przekroczenia norm. Pozwoli to na opracowanie w przyszłości właściwej strategii dla naszego powiatu, mającej na celu maksymalne ograniczenie emisji niepożądanych substancji do atmosfery. Ponadto jesteśmy otwarci na współpracę z gminami powiatu wrocławskiego w zakresie wykorzystania drona do celów poprawy jakości środowiska.
– Jakie zadania realizuje jeszcze Wydział Ochrony Środowiska?
– Drugim równoległym problemem są ograniczone zasoby wód, co wymusza na nas wykorzystanie wód opadowych do celów gospodarczych. Zdegradowana przez ciężki sprzęt gleba nie przyjmuje już wody na tyle, aby zaspokoić potrzeby bytowe roślin. Charakterystyczną rzeczą jest fakt, że roczna ilość opadów w naszym kraju nie zmienia się, jednak częściej występują zwiększone wielokrotnie opady w krótszych okresach. Powoduje to szybki spływ wód bliski stanom ekstremalnym, powodujący zniszczenia i powodzie oraz zwiększanie zagrożenia suszą. Dlatego ważnym stało się jak najszybsze wdrożenie uchwały dotyczącej przedsięwzięcia z zakresu małej retencji dla zagospodarowania wód opadowych przy gospodarstwach domowych. Powiat Wrocławski z własnego budżetu planuje sfinansować inwestycje służące magazynowaniu wody, a osoby prywatne będą mogły dostać środki na budowę przydomowych zbiorników retencyjnych.
W ramach naszych działań jest także czyszczenie rowów odwadniających. W powiecie wrocławskim jest ok. 1300 km rowów melioracyjnych. Corocznie łączna wartość dofinansowania wynosi 320 tys. zł.
www.powiatwroclawski.pl