W ubiegłym miesiącu zapowiadaliśmy to wydarzenie. Teraz przypominamy. Wrzesień to kolejna, 25. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa. Tym razem pod hasłem „Krajobraz dziedzictwa – dziedzictwo krajobrazu”.
Europejskie Dni Dziedzictwa to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej, mająca na celu promowanie zabytków. W projekcie uczestniczą wszystkie państwa członkowskie Rady Europy, w tym także Polska, która włączyła się do akcji w 1993 roku. EDD to największy w Europie projekt społeczno-edukacyjny, a także święto zabytków kultury Starego Kontynentu. Głównym celem EDD jest edukacja historyczna i kulturalna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa kulturowego, podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowanie dialogu międzykulturowego.
Potrzeba pamiętania, dbania o to, co pozostawili nam nasi ojcowie, dziadkowie, pradziadkowie jest jedną z podstaw naszej tożsamości. Bez pamięci nie można budować zdrowej teraźniejszości i przyszłości. Tak, wiem, że nie brakuje obecnie osób, które do dziedzictwa i tradycji odnoszą się z nonszalancją, a bywa, że i z wrogością. Zostawmy ich dzisiaj samym sobie (brakuje miejsca na rzeczową dyskusję), a my zajmijmy się tym, co jest warte naszego zainteresowania.
W ramach tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa odbędą się w całej Polsce setki imprez, spotkań, dyskusji, biesiad, koncertów, wystaw, wycieczek… Wszystkie szczegóły znaleźć można na stronie www.edd.nid.pl. Dużo informacji jest także na stronach samorządowych, w tym urzędów marszałkowskich. Warto zajrzeć też na informacje zamieszczane przez instytucje kultury, uczelnie wyższe, niektóre instytucje otoczenia biznesu. Również na stronie naszego miesięcznika www.gminapolska.com będzie można znaleźć zaproszenia na wybranie wydarzenia.
W ubiegłym roku hasłem przewodnim EDD było: „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – świątynie, arcydzieła, pomniki”. W tym roku kluczem spotkań jest hasło: „Krajobraz dziedzictwa – dziedzictwo krajobrazu”.
– Podczas tegorocznego święta zabytków zwrócimy szczególną uwagę na piękno i malowniczość polskich krajobrazów – dużych miast, mniejszych miejscowości i wsi. Będziemy odkrywać krajobraz będący zapisem historii i tradycji kolejnych pokoleń, etapów rozwoju gospodarki, technologii i nauki, a także wrażliwości estetycznej oraz sztuki – mówi Magdalena Gawin, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków.
Czas EDD to także znakomity okres, by zastanowić się, jak zarządzać dziedzictwem w gminach. Pomóc w tym może poradnik wydany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa we współpracy z norweską Dyrekcją ds. Dziedzictwa Kulturowego (do pobrania ze strony EDD). Poradnik powstał, by wesprzeć merytorycznie władze samorządowe, liderów lokalnych i organizacje pozarządowe w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym rozumianym jako planowany proces ochrony i wykorzystanie potencjału dziedzictwa w rozwoju gospodarczym i społecznym gminy.
Wiele instytucji na co dzień bardzo aktywnie promuje szeroko rozumiane dziedzictwo kulturowe – zarówno to materialne, jak i niematerialne. Do takich miejsc na pewno należy wrocławskie Muzeum Etnograficzne, oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Podczas EDD w ten mądry i potrzebny nurt pamięci włącza się także wielu innych. Warto aktywnie uczestniczyć w tym projekcie.
Tomasz Miarecki