piątek, 4 październikaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Razem zmieniamy swój świat

Odnowa Dolnośląskiej Wsi formalnie realizowana jest w województwie dolnośląskim od 2009 roku. Do dziś zgłosiło swój akces 970 sołectw ze 115 gmin, a liczba nowo przystępujących sołectw sukcesywnie wzrasta. Świadczy to o atrakcyjności programu oraz o słuszności jego realizacji.

Sukces Odnowy Wsi to przede wszystkim zmiana mentalności ludzi mieszkających na obszarach wiejskich, którzy wzięli na siebie odpowiedzialność za rozwój swoich miejscowości, licząc nie tylko na środki gminne czy urzędu marszałkowskiego, ale ucząc się pozyskiwać finanse z wielu źródeł. Program Odnowy Wsi przynosi olbrzymie korzyści społecznościom lokalnym i w sferze materialnej i gospodarczej, i w sferze związanej z kultywowaniem tradycji lub tworzeniem nowych. Wielkim plusem programu jest jego prostota – realizacja Odnowy Wsi opiera się na trzech zasadach:

1. Oddolności – zaangażowanie i odpowiedzialność społeczności lokalnej.

2. Pomocniczości – partnerstwo sołectwa z gminą.

3. Współdziałania czynników rozwoju lokalnego – wsie posiadają przywództwo, akceptowaną przez mieszkańców strategię rozwoju opracowaną przez nich samych oraz wsparcie ze strony gminy dla realizacji strategii.

Odnowa Dolnośląskiej Wsi realizowana jest na bazie kompleksowego systemu wsparcia finansowanego ze środków zabezpieczonych w budżecie województwa. Program oferuje sołectwom wsparcie merytoryczne – szkolenia, warsztaty, podróże studyjne – oraz finansowe, w tym dwa konkursy na dotację. Pierwszy to „Odnowa Dolnośląskiej Wsi”, gdzie beneficjentem są gminy, drugi – „Przedsięwzięcia promujące ideę Odnowy Wsi”, którego beneficjentem są organizacje pozarządowe. Co roku grupy odnowy wsi mogą liczyć na wsparcie zarówno merytoryczne, jak i finansowe, i ta pewność ciągłości wsparcia jest niezwykle istotna ze względu na planowanie rozwoju wsi.

W roku 2014 zrealizowano następujące przedsięwzięcia:

1. Dwa szkolenia nt. rozliczania projektów oraz budowania oferty sołectwa – nasz produkt i nasza usługa – na bazie zasobów wsi.

2. Pięć podróży studyjnych – w tym jedna do wsi tematycznych w województwie warmińsko-mazurskim oraz cztery po sołectwach Dolnego Śląska, tak tematycznych, jak do laureatów konkursu Piękna Wieś Dolnośląska.

3. Konkurs „Odnowa Dolnośląskiej Wsi” – gminy jako beneficjenci mogły ubiegać się o granty w wysokości 30 000 zł. W roku 2014 dofinansowanie otrzymało 87 projektów na łączną kwotę 2 297 495 zł.

4. Konkurs „Przedsięwzięcia promujące ideę Odnowy Wsi” – tu beneficjentami są organizacje pozarządowe, pomoc finansowa wynosiła 5000 zł. W roku 2014 dofinansowanie otrzymało 89 projektów na łączną kwotę 420 000 zł.

5. Konkurs „Piękna Wieś Dolnośląska” – w ramach czterech kategorii komisja wybrała najlepsze projekty, zagrody i wsie Dolnego Śląska. Celem konkursu jest wyłonienie oraz promowanie najlepszych wzorców działalności społeczności lokalnych. W roku 2014 konkurs zorganizowany został już po raz szósty, a z roku na rok – co cieszy! – zgłasza się coraz więcej wsi i są coraz lepsze projekty. Do ubiegłorocznej, szóstej już edycji zgłoszono 47 wsi z 33 gmin. Świętem Odnowy Wsi jest finał konkursu, który odbywa się w Najpiękniejszej Wsi roku, goszczącej ponad 600 gości z całego województwa. Najpiękniejsza Wsią Dolnego Śląska w 2014 roku został Spytków w gminie Zgorzelec, a laureaci poszczególnych kategorii otrzymali nagrody.

6. Warsztaty „Planowanie w procesie Odnowy Wsi” – wieś przystępująca do Odnowy Wsi musi przejść warsztaty, na których grupy odnowy wsi opracowują pod opieką moderatorów sołeckie strategie rozwoju. Dzięki warsztatom mieszkańcy, szykując analizę zasobów, poznają swoją wieś na nowo i uczą się planować rozwój wsi na przestrzeni kilku-kilkunastu lat.

7. Doroczny Kongres Odnowy Wsi – organizowany co roku w drugi weekend grudnia celem podsumowania funkcjonowania Odnowy Wsi, na którym spotyka się 250 przedstawicieli grup odnowy wsi, by dzielić się swoimi doświadczeniami i pomysłami.

Za sukces działań samorządu województwa należy uznać, iż Odnowa Dolnośląskiej Wsi została wpisana do strategii rozwoju województwa do roku 2020. Co roku w ramach systemu wsparcia i zabezpieczonych w budżecie środków na wsparcie mogą liczyć sołectwa i gminy uczestniczące w tej cennej inicjatywie. Doświadczenia województw realizujących regionalną Odnowę Wsi wskazują dobitnie, iż tylko kompleksowe wsparcie realnie wpływa na polepszenie sytuacji na wsiach – samo wsparcie finansowe powoduje najczęściej utopienie środków w projekty, za którymi nic dalej nie idzie. Aktywność dolnośląskich sołectw oraz wparcie tak samorządów lokalnych, jak i samorządu województwa sprawiły, iż dziś Dolny Śląsk jest liderem w Polsce w realizacji Odnowy Wsi.