Rozmowa z marszałkiem województwa opolskiego SZYMONEM OGŁAZĄ
– Jaki jest tegoroczny budżet województwa opolskiego i jakie są jego priorytety?
– Jest historyczny, bo rekordowy, i po raz pierwszy przekroczył miliard złotych. To wydarzenie symboliczne, lecz pokazujące, jak bardzo rozwinęło się nasze województwo na przestrzeni dziesięciu lat. Gdy mój poprzednik Andrzej Buła rozpoczynał marszałkowanie w roku 2013, budżet ten nie przekraczał 500 mln zł. Ale priorytety się nie zmieniły. Stawiamy przede wszystkim na dbanie o jakość życia mieszkańców, co jest realizowane przez różne działania.
– Co pochłonie największe środki finansowe?
– Największym fragmentem wydatków budżetowych są najbardziej kosztochłonne inwestycje infrastrukturalne, czyli zadania drogowe. Budżet Zarządu Dróg Wojewódzkich w Opolu – firmy zajmującej się inwestowaniem i utrzymaniem blisko tysiąca kilometrów dróg – opiewa na ponad 300 mln zł. Spora to kwota, której dużą część stanowią wydatki inwestycyjne, zarówno te zmieniające układy komunikacyjne, czyli np. obwodnice, ale także zadania drogowe uzupełniające luki, których nie zdążyliśmy wypełnić w ramach długofalowych priorytetów, również skomunikowania całego województwa z autostradą A4 oraz de facto z Opolem. Warto podkreślić, że od kilku lat staramy się uzupełniać nasze działania o inwestycje niemające wielkoformatowego wymiaru komunikacyjnego, lecz są najistotniejsze dla ludzi mieszkających obok tych dróg i na lata rozwiązują problemy miejscowości. Priorytetem generalnym jest poprawa bezpieczeństwa. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy program przebudowy przejść dla pieszych Super Zebra i staramy się o to, by przejścia dla pieszych były dofinansowane i bezpieczniejsze. Drugim naszym priorytetem jest wsparcie placówek ochrony zdrowia. Chciałbym zaznaczyć, iż w roku 2024 wszystkie jednostki ochrony zdrowia zarządzane przez samorząd województwa opolskiego mają dodatni bilans. Nie ma żadnych zadłużeń, co jest rezultatem konsekwentnej i wieloletniej pracy – zwłaszcza zarządzających tymi placówkami, których staramy się wspierać w sferze inwestycji infrastrukturalnych. Niektóre z tych jednostek – korzystając z budżetu województwa – przebudowują lub wyposażają sale operacyjne albo dofinansowują wkłady własne do zewnętrznych źródeł. Niektóre z inwestycji w infrastrukturę ochrony zdrowia są niezwykle kosztochłonne i jeśli pojawią się jakieś programy – zwłaszcza krajowe, ministerialne – nigdy nie odmawiamy tego, by takie wkłady się pojawiły. Ponadto trzecim i równie istotnym priorytetem jest wsparcie organizacji pozarządowych. Przez ostatnie lata nasze wydatki na to wsparcie znacznie wzrastały, bowiem zależy nam na pomaganiu tym mieszkańcom województwa opolskiego, którzy nie tylko są aktywni, ale zazwyczaj działają na rzecz innych osób. Wspieramy te stowarzyszenia i organizacje, i zarazem umacniamy ich potencjał. Często borykają się one z przyziemnymi problemami, zatem wzmacniamy je nie tylko funduszami, ale także przekazujemy środki finansowe na infrastrukturę oraz budowę ich potencjału. Daje to efekty, bowiem przez ostatnie dziesięć lat liczba organizacji pozarządowych zwiększyła się znacząco na terenie województwa opolskiego. Poza tym wspieramy regionalne przewozy kolejowe, co jest niezmiernie kosztowne. Jesteśmy przecież najmniejszym województwem w kraju, a co za tym idzie mamy najmniejszy budżet, ale rozmiar naszej sieci kolejowej mieści się mniej więcej w środku stawki. Zatem nasz procent wydatków na kolej – w przypadku najmniejszego krajowego budżetu z nie najmniejszą siecią kolejową – jest znacznie większy niż w dużych województwach.
– Czy współpraca samorządu województwa opolskiego z samorządami gminnymi polega jedynie na przekazywaniu pieniędzy z różnych programów?
– Mamy tylko 72 gminy i 12 powiatów [jeden powiat grodzki, Opole – przyp. autora], co powoduje, że ta współpraca jest łatwiejsza. Ponadto doświadczenie i umiejętności samorządowców sprzyjają temu, bowiem po prostu potrafimy ze sobą rozmawiać i współpracować. W zasadzie nie ma dnia, abym nie spotykał się z samorządowcami i dzięki temu potrafimy rozwiązywać problemy w sposób partnerski. Zdarza się często, że proces decyzyjny związany także z funduszami europejskimi dla województwa opolskiego rozstrzyga się nie tylko w urzędzie marszałkowskim, i dajemy w tej materii możliwości subregionom. Samorządy staramy się wspierać nie tylko przez dystrybucję funduszy europejskich – co jest oczywiste i najłatwiejsze – ale także w różnych przedsięwzięciach, gdy brakuje im trochę pieniędzy, a projekty są pożyteczne. To na przykład kupno ważnego szpitalnego sprzętu lub rozwiązanie istotnego problemu infrastrukturalnego, na co gminy nie stać.
– Po ostatnich wyborach samorządowych, na Opolszczyźnie zmienili się włodarze w kilkudziesięciu gminach. Tak wielkich zmian jeszcze nigdy nie zanotowano. Co, pana zdaniem, jest tego powodem?
– Przez ostatnie lata wyraźnie widać w całym kraju, że pokolenie, które budowało nową Polskę, w kwiecie wieku było w latach 90. – i przeszło najtrudniejszy czas zarówno w biznesie, jak i w samorządach – po prostu w sposób naturalny i biologiczny powoli odchodzi. Zatem ci samorządowcy – na przykład w Strzelcach Opolskich – sami
rezygnowali z ubiegania się o ponowne włodarzenie gminami lub zostali pokonani w wyborach i zostali zastąpieni przez nowych ludzi. Sam jestem zwolennikiem kadencyjności w samorządzie, co gwarantuje procesy zmian. A za pięć lat czekają nas jeszcze większe zmiany, bowiem spora część włodarzy gmin nie będzie już mogła startować w wyborach, i nie uważam, że będzie to coś bardzo złego.
Rozmawiał Sławomir Grymin
SZYMON OGŁAZA (lat 45), polityk, samorządowiec i urzędnik. Głowa rodziny patchworkowej. Jego druga połowa ma oficjalnie na imię Agnieszka, lecz w domu to po prostu Ania – jest urzędniczką. Ma dzieci, ale także ukochaną trójkę wnuków. Należy do Platformy Obywatelskiej.
Ukończył studia z europeistyki, jest także politologiem o specjalności samorządowo-ustrojowej (Uniwersytet Opolski) – wykształcenie uzupełniał w MBA (Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu, filia w Opolu).
Pierwsza praca – w sektorze prywatnym, gdzie zajmował się projektami przedakcesyjnymi związanymi z promocją przedsiębiorczości. Później pracował w biurze poselskim prof. Ryszarda Knosali, a w latach 2008-2015 kierował gabinetem i biurem wojewody opolskiego Ryszarda Wilczyńskiego – był także jego pełnomocnikiem ds. polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. W latach 2011-2014 był wiceprzewodniczącym rady Opolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Po wyborach w 2010 i 2014 – radny miasta Opola. W latach 2015-2024 członek Zarządu Województwa Opolskiego (także radny województwa opolskiego), a od 12 czerwca 2024 marszałek województwa opolskiego.
Jego hobby to przede wszystkim podróże, które uwielbia planować. To krótkie podróże krajowe i europejskie, był także w Dominikanie. U ludzi ceni intelekt i szczerość, a nie znosi głupoty, obłudy i hipokryzji. Docenia swoją otwartość na ludzi i szacunek do nich. Uważa, że w relacjach prywatnych czasami bywa zbyt apodyktyczny. Stara się tak żyć, by być zadowolonym z każdego kolejnego dnia. Pracowity, kompetentny i niepoprawny optymista.
Zarząd Województwa Opolskiego
Szymon Ogłaza – marszałek województwa opolskiego
Zuzanna Donath-Kasiura – wicemarszałkini
Zbigniew Kubalańca – wicemarszałek
Robert Węgrzyn – członek zarządu
Antoni Konopka – członek zarządu