Podczas Local Trends – Europejskiego Forum Samorządowego w Poznaniu odbyło się kilkadziesiąt debat i poruszone zostały najważniejsze tematy dla rozwoju miast i wsi. Nie zabrakło komentarzy do nowej sytuacji politycznej i wypowiedzi na temat oczekiwań wobec współpracy na linii rząd – samorząd.
Bardzo ważne miejsce w dyskusjach zajęła kwestia finansów – oceny możliwości inwestycyjnych i koniecznych zmian dla uzdrowienia budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Kwestie te poruszył także Jerzy Buzek, poseł do Parlamentu Europejskiego, w wystąpieniu inauguracyjnym.
– Musimy wrócić do ustawy z 2001 roku, zawetowanej wówczas przez prezydenta, która przewidywała, że nie można zlecać zadań samorządów bez przyznawania im na to środków. Jej brak nam później bardzo zaszkodził – mówił Jerzy Buzek.
Stop ulgom i zwolnieniom
– Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych ma już 30 lat. Czas na zmiany. Konieczna jest likwidacja ustawowych ulg i zwolnień. Lobbyści wprowadzają w innych ustawach, a nie w ustawie-matce, dodatkowe zwolnienia i ulgi, które kosztują np. w przypadku Łodzi 10 mln zł. Mam nadzieję, że nasze postulaty do nowego rządu trafią – mówił Krzysztof Mączkowski, skarbnik Miasta Łodzi podczas Okrągłego Stołu Skarbników, zorganizowanego podczas wydarzenia przez Unię Metropolii Polskich.
Oświatowe braki
Skarbnicy i prezydenci podkreślali, że bardzo dużym problemem jest niedofinansowanie oświaty.
– Była propozycja, by ustalić wydatki na oświatę w relacji do PKB. Około 3 procent PKB byłoby remedium na poprawę obecnej sytuacji. Dziś jest to ok. 1,9 procent PKB, co oznacza, że państwo czyni coraz mniej nakładów na oświatę. Dziś subwencja oświatowa to ok. 64 mld zł i nie pokrywa wynagrodzeń nauczycieli – zaznaczał Piotr Husejko, skarbnik Miasta Poznania.
Cyfrowe udogodnienia
Gościem wydarzenia był Ivica Puljak, burmistrz Splitu, który zaprezentował aplikację OneCityApp: – To platforma umożliwiająca dostęp do wszystkich rozwiązań cyfrowych dla mieszkańców i turystów. (…) Wspaniale sprawdza się w praktyce i zintegrowaliśmy ją z koncepcją inteligentnych miast. Wcześniej mieliśmy kilka aplikacji, każda usługa miejska miała swoją. Chcieliśmy mieć kanał dwustronnej komunikacji z mieszkańcami, aby ich informować o wszystkich wydarzeniach w mieście. Chcieliśmy mieć też od nich informację zwrotną, mogą wysyłać własne zgłoszenia i uwagi.
O doświadczeniach we współpracy międzysektorowej z Katalonii opowiadała z kolei Krystyna Schreiber, szefowa delegacji rządu Katalonii w Europie Środkowej: – Około 10 lat temu zaczęliśmy projekt smart Katalonia, łączący administrację publiczną i biznes, żeby rozwiązywać lokalne problemy. (…) Potrzebujemy bardzo silnego wglądu w problemy lokalne, żeby je identyfikować i wiedzieć, jak je rozwiązywać przez technologie.
Konieczna korekta
O nieoczywistych źródłach danych dla jednostek samorządu terytorialnego, na przykładzie danych behawioralnych Mastercard, rozmawiali z kolei paneliści sesji plenarnej drugiego dnia forum.
– Od wielu lat dane GUS są zaniżone w stosunku do tego, ilu mieszkańców mamy. Potrzebujemy tych danych do zarządzania miastem. Pojawia się kategoria użytkowników miasta. Mamy, według GUS, 1,8 mln mieszkańców plus 400 tys. codziennych użytkowników miasta. (…) Pozyskanie takich danych było kluczowe w okresie zarządzania napływem uchodźców z Ukrainy. W pierwszych tygodniach okazało się, że pojawiło się dodatkowo 350 tys. ludzi – podkreślał Olaf Osica, dyrektor Biura Strategii i Analiz Miasta Stołecznego Warszawy.
Po pierwsze – bezpieczeństwo
Z kolei Andrzej Dopierała, prezes Asseco Data Systems SA, wiceprezes Asseco Poland SA, podczas swojego wystąpienia apelował do jednoczenia się w sprawach związanych z cyberbezpieczeństwem i wskazywał na pozytywny przykład z Rzeszowa, gdzie buduje centrum cyberbezpieczeństwa dla całego miasta. Podczas debaty SGB Banku „Rola banków w finansowaniu lokalnych społeczności” eksperci podkreślali także znaczenie rozwoju bankowości i edukacji mieszkańców, szczególnie osób starszych, w mniejszych miejscowościach, w trosce o ich bezpieczeństwo finansowe.
Wiele uwagi poświęcono także kwestii ochrony środowiska i transformacji energetycznej. Jedyną drogą jest zrozumienie wspólnych celów i współpraca administracji na poziomie państwowym i lokalnym oraz biznesu.
(LT)