poniedziałek, 7 październikaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Nowi włodarze małych ojczyzn

Wybory samorządowe odbędą się 16 listopada, a ich druga tura – tam, gdzie będzie to konieczne w przypadku wyborów prezydentów miast, burmistrzów i wójtów – 30 listopada.

Niektórzy nie doceniają tych wyborów, a to prawdopodobnie najważniejsze z wszystkich, w jakich możemy uczestniczyć. Wybory samorządowe to możliwość decydowania o tym, co dotyczy nas bezpośrednio. Co prawda cały czas są one ponad miarę upartyjnione, nie ograniczono również kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów, niemniej jednak w ogromnej mierze to właśnie biorąc udział w tych wyborach, każdy z nas ma szansę współdecydować o tym, jak będzie wyglądała nasza wieś, osiedle, miasto…

W tegorocznych wyborach do samorządów wybierzemy około 2,5 tys. wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz prawie 47 tys. radnych gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich. Po raz pierwszy w niemal całej Polsce (oprócz miast na prawach powiatu) wybory do rad gmin odbędą się w jednomandatowych okręgach wyborczych. Dotychczas tak wybierano radnych tylko w najmniejszych gminach liczących do 20 tys. mieszkańców. Niestety, mimo usilnych starań dużych grup wyborców, wybory do rad powiatów, sejmików wojewódzkich, a także do rad w miastach na prawach powiatu odbędą się w systemie proporcjonalnym (na starych zasadach). Oznacza to, że mandaty będą dzielone pomiędzy listy kandydatów proporcjonalnie do liczby ważnych głosów oddanych na listy (metoda d’Hondta). W tym systemie podziału mandatów uczestniczą komitety, które przekroczyły 5-procentowy próg wyborczy.

Wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych również w przypadku wyboru radnych powiatów i sejmików wojewódzkich byłoby czytelniejsze dla wyborców. Ograniczyłoby również niepotrzebne partyjniactwo i doprowadziło do bezpośredniej i pełnej odpowiedzialności wszystkich samorządowych przedstawicieli przed wyborcami. Może za cztery lata? Na szczęście cały czas w sposób bezpośredni wybieramy wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

A jak konkretnie wyglądać będzie listopadowe głosowanie? Nowa ordynacja zmieniła godziny otwarcia lokali wyborczych. Będą one czynne od godziny 7 do 21. Jeżeli zaś chodzi o same wybory, to w większości gmin będziemy mieli możliwość oddania czterech głosów. Po jednym w głosowaniu na radnych: gminy, powiatu i województwa oraz jeden przy wyborze wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Inaczej będą wybierać mieszkańcy miast na prawach powiatu i osoby mieszkające w Warszawie. W miastach na prawach powiatu uprawnieni do udziału w wyborach będą wybierać radnych miasta, sejmiku województwa oraz prezydenta miasta. Natomiast warszawiacy zagłosują na radnych: miasta, dzielnic, sejmiku województwa oraz na prezydenta miasta.

Karty będą różnić się kolorami – dla ułatwienia głosowania. I tak biała karta zawierać będzie nazwiska kandydatów do rad miast na prawach powiatu oraz rad gmin, żółta – do rad powiatów i warszawskich dzielnic, niebieska – do sejmików, różowa – na wójta, burmistrza i prezydenta miasta.

(mtm)


 

Wyborczy debiut

Lata 1989-1990 przyniosły Polsce wiele zmian o charakterze ustrojowym. Jedną z takich reform było wprowadzenie odrodzonego samorządu terytorialnego. W roku 1990 odbyły się pierwsze w Polsce po II wojnie światowej wybory do organów samorządu terytorialnego. W pierwszych wyborach samorządowych głosować można było tylko na przedstawicieli wybieranych do rad gmin. Frekwencja w wyborach wyniosła 42,27 proc. Najwięcej głosów zdobyły Komitety Obywatelskie „Solidarność” – ok. 53,1 proc. oraz lokalne komitety wyborców – 24,7 proc.

 

Pomocny internet

W dobie wszechobecnego internetu przepływ informacji odbywa się błyskawicznie. Ma to również zastosowanie do zbliżających się wyborów samorządowych. Zastanawiasz się – jakie? Aby móc podjąć rozsądną i mądrą decyzję dotyczącą wyboru kandydata, należy poznać go bliżej. Najszybszym i najwygodniejszym na to sposobem jest właśnie internet. Strona glosujteraz.pl jest portalem, który powstał w 2010 r. z myślą o każdym wyborcy borykającym się z trudnym wyborem swojego faworyta spośród wielu kandydujących. Dzięki platformie internetowej wybór ten jest łatwiejszy i przede wszystkim bardziej odpowiedzialny. Na stronie znajdują się profile kandydatów z całego kraju. Wszystko to pomaga we właściwej ocenie jego osoby i postawy, a w konsekwencji w dokonaniu mądrego wyboru.

Szczegółowe informacje dotyczące wyborów samorządowych znaleźć można także na stronie:

info.pkw.gov.pl/wybory-samorzadowe-2014

 

Ważna data urodzenia

Prawo do kandydowania w wyborach samorządowych przysługuje obywatelom polskim, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 18 lat. Jedynie w przypadku wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta od kandydatów wymaga się ukończenia 25 lat. W wyborach do rady gminy oprócz obywateli polskich mogą kandydować także obywatele innych państw Unii Europejskiej, stale zamieszkujący na obszarze danej gminy.

 

Łatwiej osobom niepełnosprawnym

W ostatnich wyborach samorządowych osoby niepełnosprawne mogły głosować przez pełnomocnika. Teraz dochodzi również możliwość głosowania korespondencyjnego (stosowana już w wyborach parlamentarnych). Ponadto trzeba będzie sporządzić karty do głosowania dostosowane do wykorzystania nakładek alfabetu Braille’a dla osób niewidzących czy niedowidzących.

 

Polityczne wsparcie

Podobnie jak w przypadku kandydatów na radnych, do zgłaszania kandydatów na wójta, burmistrza i prezydenta miasta uprawnione są wyłącznie komitety wyborcze. Istotne ograniczenie polega jednak na tym, że prawo zgłoszenia ma wyłącznie komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danej gminie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu. Taki wymóg oznacza, że kandydatem na stanowisko wójta, burmistrza lub prezydenta miasta może być wyłącznie osoba z politycznym zapleczem.