Jeśliby mierzyć poziom rzetelności przedsiębiorstw solidnością w regulowaniu faktur, to bez wątpienia palma pierwszeństwa należy się firmom zarejestrowanym w Polsce południowo-wschodniej i wschodniej. Prym wiedzie rozwijające się intensywnie województwo podkarpackie. Ślązacy zajmują przedostatnie miejsce.
Rzetelność można definiować na wiele sposobów, ale bez wątpienia to, czy ktoś płaci terminowo za kupowane towary i usługi, jest istotnym kryterium oceny cudzej solidności.
Najmniej i najbardziej zadłużeni
Najczęściej poziom rzetelności poszczególnych województw mierzy się wielkością łącznego zadłużenia zarejestrowanych na jego terenie przedsiębiorstw. Im mniejszy dług, tym większa rzetelność. W takich rankingach niezmiennie od lat przodują firmy z Opolszczyzny, Podlasia i województwa świętokrzyskiego. Tabelę zamykają firmy z województw: mazowieckiego, śląskiego i wielkopolskiego. Tyle że wysokie zadłużenie przedsiębiorstw z Mazowsza (1,79 mld zł) czy ze Śląska (1,25 mld zł), a niskie z Opolszczyzny (168 mln zł) czy Podlasia (174 mln zł) nie jest pochodną ich uczciwości, a poziomu uprzemysłowienia tych województw i liczby działających tu firm.
– W województwie mazowieckim jest wytwarzane ponad 22 proc. PKB. To największy i najbogatszy region Polski. Drugie miejsce zajmuje Śląsk, z 12,4 proc. udziału w PKB. Tu działa najwięcej przedsiębiorstw, najsilniej rozwija się przemysł i usługi, więc i proporcjonalnie do liczby funkcjonujących podmiotów gospodarczych większe jest łączne zadłużenie wszystkich dłużników. Dlatego postanowiliśmy zrelatywizować ten wskaźnik – mówi Andrzej Kulik, ekspert Rzetelnej Firmy.
Średni dług dłużnika
Sytuacja się zmienia, jeśli podzielić kwotę łącznego zadłużenia w danym województwie przez liczbę dłużników z tego województwa notowanych w Krajowym Rejestrze Długów. Najwyższe średnie zadłużenie mają przedsiębiorcy z województwa kujawsko-pomorskiego, o połowę mniej zadłużonego niż Śląsk, a o 2/3 niż Mazowsze. Na jedną kujawską firmę wpisaną do KRD przypada aż 44,18 tys. zł długu, czyli 10 tys. zł więcej od średniej krajowej. Jeszcze większe zaskoczenie budzą kolejne pozycje – świętokrzyskie (39,10 tys. zł) i podlaskie (36,32 tys. zł), czyli dwa województwa z grona tych najmniej zadłużonych.
Na tym tle korzystnie wypadają przedsiębiorcy z Podkarpacia ze średnim długiem na poziomie 28,51 tys. zł.
Co który to dłużnik?
Poziom rzetelności przedsiębiorców w każdym województwie można też mierzyć badając, jaki ich odsetek stanowią dłużnicy notowani w KRD. Jego niska wartość wskazuje, że zjawisko niepłacenia za kupowane towary i usługi nie jest akceptowane i dotyczy tylko niewielkiego grona przedsiębiorców. Częściej też, niż w województwach o dużym odsetku dłużników, może wynikać nie tyle ze złej woli, ile z przyczyn obiektywnych – nietrafionych inwestycji, błędów w zarządzaniu, utraty klientów itp.
Potwierdzałaby tę tezę druga pozycja w tym rankingu województwa podlaskiego (5,99 proc.) oraz trzecia świętokrzyskiego (6,28 proc.), a więc tych odnotowujących jedne z najwyższych wartości średniego zadłużenia statystycznego dłużnika. Ciekawie pod tym względem wygląda też pozycja Małopolski (4. miejsce – 6,66 proc.) i Wielkopolski (7. lokata – 8,43 proc.), których mieszkańcy tradycyjnie są postrzegani jako solidni i rzetelni.
– Dłużnicy notowani w KRD nie trafiają tu przypadkowo. To najczęściej osoby i firmy, które nie reagują na wezwania do zapłaty, aczkolwiek różne mogą być przyczyny niepłacenia. Z naszego cyklicznego badania „Portfel należności polskich przedsiębiorstw” wynika, iż 32 proc. przedsiębiorców uskarża się, że przez klientów, którzy im nie płacą, sami mają kłopot w regulowaniu swoich zobowiązań – zauważa Adam Łącki, prezes Zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.
Najniższy odsetek dłużników wśród przedsiębiorców odnotowuje województwo podkarpackie (5,92 proc.), najwyższy – kujawsko-pomorskie (9,68 proc), dolnośląskie (9,97 proc.) i śląskie (10,35 proc.).
Dług na 1000 firm
O ile łączne zadłużenie firm w danym województwie jest pochodną poziomu jego zaludnienia i poziomu rozwoju gospodarczego, o tyle podzielenie tego długu na 1000 firm działających w danym województwie relatywizuje ten wskaźnik. I tak, w rankingu przoduje woj. podkarpackie (1,69 mln zł), na drugim miejscu są firmy z woj. lubelskiego (2,17 mln zł), a podium zamykają przedsiębiorstwa z Podlasia (2,18 mln zł). Najgorzej wypadły firmy z województw: kujawsko-pomorskiego (4,28 mln zł), śląskiego (3,65 mln zł) oraz mazowieckiego (3,31 mln zł).
Wskaźnik rzetelności
Wskaźnik rzetelności województw bierze pod uwagę wszystkie trzy opisane wyżej aspekty.
Zdecydowanie najlepiej wypadło w nim dynamicznie rozwijające się województwo podkarpackie. Nie tylko jest jednym z najmniej zadłużonych województw, ale też ma najniższy odsetek przedsiębiorców-dłużników i najniższą wartość średniego długu przypadającego na jednego dłużnika. Jednak Podkarpacie nie jest wyjątkiem. Generalnie województwa z Polski południowej i wschodniej zdecydowanie lepiej wypadają w zestawieniu rzetelności niż te z pozostałych regionów kraju. Mogłoby to wskazywać, że jednak tradycja i kultura regionu oraz bliskie więzi międzyludzkie, brak anonimowości i dbanie o to, jak nas postrzega otoczenie mają istotne znaczenie dla kultywowania rzetelności. W tym kontekście zaskakująca jest wysoka pozycja zachodniopomorskiego, gdzie mieszka ludność napływowa.
Bez wątpienia najbardziej negatywnym bohaterem jest województwo kujawsko-pomorskie, które pod względem odsetka zadłużonych firm i ich średniego zadłużenia znalazło się w czołówce najbardziej nierzetelnych.
(ip)