czwartek, 23 styczniaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Mity, fakty, opowiastki kwiecień 2019

Rosną budżety jednostek samorządu terytorialnego i w roku 2019 wpływy gmin z tytułu udziału w PIT wyniosą ponad 42,4 mld zł – to o 5,9 mld zł więcej niż wpływy z tego tytułu szacowane w roku 2018.

• • •

Tylko co dziesiąty wójt, burmistrz czy prezydent miasta to kobieta. W pierwszej turze ubiegłorocznych wyborów samorządowych na włodarzy gmin wybranych zostało 199 kobiet i 1627 mężczyzn. W drugiej turze były 234 kandydatki, ale wybory wygrało tylko 99 z nich (mężczyzn – 550). Zatem w obecnej kadencji na stanowisku wójta pracuje 199 kobiet, burmistrzami jest ich 88, a prezydentami 12. Panie prezydent spotkać można w Świdnicy, Bełchatowie, Łodzi, Kędzierzynie-Koźlu, Słupsku, Rudzie Śląskiej, Zabrzu, Jastrzębiu-Zdroju, Piekarach Śląskich, Ostrowie Wielkopolskim, Kołobrzegu i Gdańsku. Najwięcej kobiet kieruje urzędami w województwie mazowieckim (39), śląskim (25) i zachodniopomorskim (25). W sumie na czele miast i gmin stoi obecnie 299 kobiet.

• • •

Najwyższa Izba Kontroli uważa, iż samorządy nie w pełni radzą sobie z organizacją, prowadzeniem działalności kulturalnej i przede wszystkim nie zapewniają podległym sobie instytucjom kultury stabilności finansowej niezbędnej do prowadzenia działalności. Problemem jest też zwykle brak odpowiednich warunków lokalowych, w tym nieprzystosowanie obiektów dla osób z niepełnosprawnościami, w podeszłym wieku oraz rodzin z małymi dziećmi. NIK sprawdziła, czy samorządy oraz samorządowe instytucje kultury właściwie organizują i prowadzą działalność kulturalną, a kontrola dotyczyła lat 2015-2017 i objęła trzy urzędy marszałkowskie (dolnośląski, podkarpacki i świętokrzyski), trzy urzędy miast (Gdańsk, Poznań i Warszawa) oraz 12 samorządowych instytucji kultury (6 teatrów i 6 muzeów).

• • •

Najnowocześniejsze więzienie w kraju powstanie kosztem 250 mln zł w miejscowości Dębe w gminie Żelazków (woj. wielkopolskie). Nowa inwestycja stworzy 250 miejsc pracy, a pierwszeństwo w zatrudnieniu mają mieć mieszkańcy gminy. Kto będzie miał pierwszeństwo w przymusowym urlopie w tym luksusowym zakładzie karnym, tego dzisiaj jeszcze nie wiadomo, ale wójt gminy Żelazków Sylwiusz Jakubowski ma niemałe szanse, aby tam się znaleźć, jeśli nie zmieni swego sposobu postępowania. Na razie wójt robi wszystko, żeby stać się pensjonariuszem więzienia – podejrzany jest m.in. o znęcanie się nad rodziną (dwa zarzuty) i znieważenie strażaków z Kalisza. Samorządowiec miał dwa razy w tygodniu stawiać się komendzie kaliskiej policji, miał się wyprowadzić z domu i obowiązuje go zakaz opuszczania kraju, ale niektóre zakazy zlekceważył. Wójtowi grozi do pięciu lat pozbawienia wolności. Sylwiusz J. do winy się nie przyznaje. Od sierpnia roku 2017 rodzina ma założoną niebieską kartę, która jest sygnałem, że dochodzi w niej do przemocy. Ponadto kaliska policja prowadzi postępowanie wobec wójta o wszczęcie fałszywego alarmu. Poza tym w roku 2017 wójt gminy Żelazków został ukarany grzywną w wysokości 5 tys. zł za udzielenie ślubu pod wpływem alkoholu. Wtedy to Sylwiusz J. miał 2,4 promila alkoholu we krwi. Nieźle…

• • •

Burmistrz Polkowic złożył zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w Lubinie o wszczęcie postępowania karnego w sprawie o spowodowanie przez kilku byłych pracowników Urzędu Gminy Polkowice szkody w majątku gminy. Chodzi o podłączenie przez nich do instalacji elektrycznej urzędu niezwiązanego z wykonywaną pracą urządzenia do wydobywania (kopania) kryptowaluty – tzw. bitcoinów. Gmina na domniemanej kradzieży prądu wykorzystanego na potrzeby wydobywania kryptowalut mogła stracić kilka tysięcy złotych, a właściciele kopalni kryptowalut – zarobić od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.

• • •

Władze gminy Byczyna (woj. opolskie), zaliczanej do grona najbardziej zadłużonych samorządów w Polsce, zwróciły się do wojewody opolskiego z prośbą o udzielenie rządowego kredytu w wysokości 16 mln zł. Na koniec ubiegłego roku długi Byczyny szacowano na 71,4 mln zł, ale jeszcze przed czterema laty zadłużenie gminy wynosiło 19 mln zł, co przy rocznym budżecie na poziomie około 50 mln zł nie stanowiło większego problemu. Ale wszystko się zmieniło, gdy burmistrz Byczyny Ryszard Grüner przegrał wybory, przyszli nowi rozdający i w roku 2017 utworzono spółkę Rycerska Byczyna, której celem miało być prowadzenie inwestycji na należącym do niej terenie. Źródłem finansowania działalności spółki miał być kredyt w wysokości 65 mln zł zaciągnięty w Komunalnym Funduszu Inwestycji Zamkniętych. Jedną ze stron umowy był samorząd, który zobowiązał się do spłaty kredytu w KFIZ, co w połączeniu z innymi kredytami spowodowało wzrost zadłużenia gminy do 114 mln zł pod koniec roku 2017. Po wyborach w roku 2018 nastąpiła całkowita zmiana władzy w Byczynie, a nowa burmistrz zapowiedziała wprowadzenie programu, którego celem jest stopniowe oddłużanie gminy. Jednym ze sposobów na redukcję długów ma być zmniejszenie wydatków bieżących, w tym głównie na administrację oraz ograniczenie wydatków majątkowych. Tylko w tym roku gmina chce uzyskać w ten sposób 2,7 mln zł oszczędności, które w całości zamierza przeznaczyć na spłatę długów. Wszystko to potrwa zapewne wiele lat i przez ten okres Byczyna będzie dobitnym przykładem, jak grupa ludzi wyposażona we władzę może doprowadzić dobrze rozwijającą się gminę do prawdziwej ruiny.

• • •

Rabka-Zdrój chce pójść w ślady Krakowa, wprowadzając zakaz palenia węglem i drewnem. W pierwszej kolejności planowana jest inwentaryzacja źródeł niskiej emisji, a później wymiana kotłów opalanych węglem i drewnem na urządzenia bezemisyjne. Warto podkreślić, że wpłynęło już 130 deklaracji mieszkańców, którzy chcą wymienić piece i zrezygnować z paliw stałych.

• • •

W dolnośląskim Zawidowie uważa się, iż archanioł Michał pojawił się w XII wieku, wraz kościołem pod jego wezwaniem. Świątynia stanęła na Górze Michała, a przedstawienie archanioła Michała w herbie Zawidowa nie jest jednoznaczne. Zwykle Michał przedstawiany jest z mieczem, globusem, puklerzem lub wagą – a na herbie dzierży lilię i kielich… W górnołużyckim Zawidowie anioł wywołał awanturę, bo postać narysowana na szklanych drzwiach wewnątrz urzędu miasta jest – jak twierdzą mieszkańcy – zbyt kobieca jak na anioła. I problem gotów.

Podglądacz samorządowy