W roku 2022 do ministra administracji publicznej wpłynęły 33 wnioski z gmin i miast, dotyczące ustalenia ich granic i nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, a Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt rozporządzenia Rady Ministrów w tej sprawie. Jest siedem propozycji rekomendowanych do pozytywnego rozpatrzenia granic gmin:
1. Zmiana granic gminy Domaniów (woj. dolnośląskie, powiat oławski) i gminy Wiązów (woj. dolnośląskie, powiat strzeliński) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru gminy Domaniów części obszaru obrębu ewidencyjnego Ośno.
2. Zmiana granic gminy o statusie miasta Sanok (woj. podkarpackie, powiat sanocki) i gminy Sanok (woj. podkarpackie, powiat sanocki) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru gminy o statusie miasta Sanok części obszaru obrębu ewidencyjnego Trepcza.
3. Zmiana granic miasta na prawach powiatu Słupsk (woj. pomorskie) i gminy Słupsk (woj. pomorskie, powiat słupski) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru miasta na prawach powiatu Słupsk obszaru obrębu ewidencyjnego Siemianice, obszaru obrębu ewidencyjnego Bierkowo i części obszaru obrębu ewidencyjnego Płaszewko z gminy Słupsk. Zmianie granic administracyjnych Słupska sprzeciwiają się mieszkańcy gminy Słupsk.
4. Zmiana granic miasta na prawach powiatu Koszalin (woj. zachodniopomorskie), gminy Manowo (woj. zachodniopomorskie, powiat koszaliński) i gminy Biesiekierz (woj. zachodniopomorskie, powiat koszaliński) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru miasta na prawach powiatu Koszalin sołectwa Kretomino z gminy Manowo i części sołectwa Stare Bielice z gminy Biesiekierz.
5. Zmiana granic miasta Sianów (woj. zachodniopomorskie, powiat koszaliński) i gminy Mielno (woj. zachodniopomorskie, powiat koszaliński) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru gminy Sianów obszaru obrębu Łazy z gminy Mielno.
6. Zmiana granic miasta na prawach powiatu Rybnik (woj. śląskie) i gminy o statusie miasta Rydułtowy (woj. śląskie, powiat wodzisławski) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru miasta na prawach powiatu Rybnik części obszaru obrębu ewidencyjnego Radoszowy z gminy o statusie miasta Rydułtowy.
7. Zmiana granic miasta Ińsko (woj. zachodniopomorskie, powiat stargardzki) i gminy Kalisz Pomorski (woj. zachodniopomorskie, powiat drawski) polegająca na włączeniu do dotychczasowego obszaru gminy Ińsko części obszaru obrębu ewidencyjnego Borowo z gminy Kalisz Pomorski.
Rozporządzenie zawiera także propozycje nadania statusu miasta następującym miejscowościom: Miękinia (woj. dolnośląskie, powiat średzki), Jeżów (woj. łódzkie, powiat brzeziński), Dąbrowice (woj. łódzkie, powiat kutnowski), Rozprza (woj. łódzkie, powiat piotrkowski), Ujazd (woj. łódzkie, powiat tomaszowski), Książ Wielki (woj. małopolskie, powiat miechowski), Czarny Dunajec (woj. małopolskie, powiat nowotarski), Latowicz (woj. mazowieckie, powiat miński), Bodzanów (woj. mazowieckie, powiat płocki), Jastrząb (woj. mazowieckie, powiat szydłowiecki), Jadów (woj. mazowieckie, powiat wołomiński), Włodowice (woj. śląskie, powiat zawierciański), Łopuszno (woj. świętokrzyskie, powiat kielecki), Piekoszów (woj. świętokrzyskie, powiat kielecki) i Miasteczko Krajeńskie (woj. wielkopolskie, powiat pilski).
• • •
Najszybciej wyludniająca się część Polski to południowo-wschodnie Podlasie, głównie pas gmin położonych na zachód i południowy zachód od Puszczy Białowieskiej. Udział emerytów w liczbie mieszkańców tych gmin sięga 30-40 proc., a spadek liczby ludności – według danych GUS – w latach 2004-2020 doszedł do 25-27 proc. Numerem jeden w tym zestawieniu jest gmina Dubicze Cerkiewne, której liczba ludności w latach 2004-2020 zmniejszyła się o 27 proc., na drugim miejscu jest gmina Czyże (26 proc.), na trzecim Milejczyce (25,6 proc.), na czwartym Orla (24,3 proc.), a na piątym Narew (20,5 proc.). Do ścisłej czołówki najszybciej wyludniających się gmin należy też kilka innych gmin z tej części Podlasia: Boćki (19,9 proc.), Nurzec-Stacja (19,3 proc.) i Czeremcha (18,9 proc.).
• • •
Michał Kraszkiewicz został wybrany na nowego wójta gminy Żelazków (woj. wielkopolskie, powiat kaliski). W drugiej turze przedterminowych wyborów pokonał Adama Jakubowskiego, syna byłego wójta Sylwiusza Jakubowskiego, który stracił mandat po uprawomocnieniu się wyroków sądowych. Do udziału w głosowaniu uprawnionych było 7580 osób – na Michała Kraszkiewicza zagłosowało 1949 mieszkańców, zaś na jego kontrkandydata Adama Jakubowskiego 1355. Przedterminowe wybory w Żelazkowie były konsekwencją wygaśnięcia mandatu byłego wójta. Poprzedni wójt Sylwiusz Jakubowski znany był opinii publicznej z powodu jego agresywnych zachowań pod wpływem alkoholu i stracił mandat po uprawomocnieniu się dwóch wyroków sądowych z oskarżenia publicznego. Został skazany za napaść na policjanta podczas Marszu Równości w Kaliszu i za znieważenie strażaków. Na swoim niechlubnym koncie ma łącznie pięć wyroków.
• • •
Na 2477 polskich gmin – w końcu 2020 roku – co najmniej jeden plan zagospodarowania przestrzennego miało 2338 (94,4 proc.) W stu procentach pokryte planami zagospodarowania jest 317 gmin, w tym pięć miast na prawach powiatu, a ponad 90-procentowy wskaźnik dotyczy kolejnych 339 gmin. Na drugim końcu mamy 139 samorządów, które nie mają nawet jednego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i w tej grupie dominują gminy wiejskie – 128. Patrząc pod kątem regionów, największym udziałem powierzchni objętej miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego legitymują się gminy z południowych województw: śląskiego, małopolskiego i dolnośląskiego (powyżej 65 proc.), najmniejszym zaś z kujawsko-pomorskiego, podkarpackiego i lubuskiego (poniżej 10 proc.). Żadne z miast wojewódzkich nie jest w pełni pokryte planami, a co więcej, w żadnym nie obejmują one nawet 70 proc. powierzchni. Najwyżej w tej kategorii plasują się Gdańsk i Kraków, które jako jedyne przekroczyły 60 proc. Dalej są Wrocław, Szczecin, Toruń i Gorzów Wielkopolski. Warszawa ma 11. miejsce z wynikiem niespełna 40 proc.
Podglądacz samorządowy