W tegorocznym rankingu „Rzepy” najlepiej ocenione zostały: Sopot (kategoria miast na prawach powiatu), Dzierżoniów i Krynica Morska (ex aequo wśród gmin miejskich i miejsko-wiejskich) oraz Tarnowo Podgórne.
Samorządy oceniane w rankingu podzielono na trzy kategorie: miasta na prawach powiatu, gminy miejskie i miejsko-wiejskie oraz gminy wiejskie. Pominięto Warszawę, ze względu na jej wielkość i inny ustrój prawny. Ranking przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym wybrano miasta i gminy najlepiej zarządzające swymi finansami w latach 2009-2012 i najwięcej inwestujące. W drugim oceniono m.in.: dynamikę wzrostu wydatków majątkowych, pozyskane środki unijne, zadłużenie samorządu w stosunku do dochodów, nadwyżkę operacyjną w stosunku do dochodów, dynamikę wzrostu dochodów własnych, transport i łączność oraz ochronę środowiska.
Do końca roku 2012 samorządy pozyskały łącznie 71,3 mld euro unijnych dotacji
W pierwszej dziesiątce Złotej Setki w kategorii miast na prawach powiatu uplasowały się, zgodnie z kolejnością zajętych miejsc: Sopot (woj. pomorskie), Gdańsk (pomorskie), Poznań (wielkopolskie), Płock (mazowieckie), Szczecin (zachodniopomorskie), Krosno (podkarpackie), Rzeszów (podkarpackie), Zielona Góra (lubuskie), Wrocław (dolnośląskie) i Kalisz (wielkopolskie).
W kategorii gmin miejskich i miejsko-wiejskich: Dzierżoniów (dolnośląskie), Krynica Morska (pomorskie), Kórnik (wielkopolskie), Ełk (warmińsko-mazurskie), Grodzisk Mazowiecki (mazowieckie), Polkowice (dolnośląskie), Puszczykowo (wielkopolskie), Puławy (lubelskie), Kołobrzeg (zachodniopomorskie) i Kostrzyn nad Odrą (lubuskie).
W kategorii gmin wiejskich: Tarnowo Podgórne (wielkopolskie), Stepnica (zachodniopomorskie), Słupsk (pomorskie), Zabierzów (małopolskie), Zielonki (małopolskie), Gniewino (pomorskie), Świdnica (lubuskie), Mielno (zachodniopomorskie), Kosakowo (pomorskie) i Morawica (świętokrzyskie).
W rankingu Europejski Samorząd honorującym samorządy najlepiej pozyskujące i najsprawniej wydające środki unijne w kategorii miast na prawach powiatu najwyżej ocenione zostały: Gdańsk (pomorskie), Krosno (podkarpackie), Rzeszów (podkarpackie), Olsztyn (warmińsko-mazurskie), Płock (mazowieckie), Białystok (podlaskie), Lublin (lubelskie), Wrocław (dolnośląskie), Toruń (kujawsko-pomorskie) i Jelenia Góra (dolnośląskie).
W kategorii gmin miejsko-wiejskich: Uniejów (łódzkie), Karpacz (dolnośląskie), Czechowice-Dziedzice (śląskie), Biłgoraj (lubelskie), Przemków (dolnośląskie), Połaniec (świętokrzyskie), Nisko (podkarpackie), Glinojeck (mazowieckie), Kock (lubelskie) i Kołobrzeg (zachodniopomorskie).
W kategorii gmin wiejskich: Mielnik (podlaskie), Wisznice (lubelskie), Solec-Zdrój (świętokrzyskie), Końskowola (lubelskie), Wola Uhruska (lubelskie), Olsztyn (śląskie), Czernice Borowe (mazowieckie), Ciechanów (mazowieckie), Jeziorzany (lubelskie) i Chodzież (wielkopolskie).
W rankingu innowacyjności, w kategorii miast na prawach powiatu, za najnowocześniej zarządzające samorządy uznano: Poznań, Świnoujście, Gdynię, Słupsk, Gliwice, Rybnik, Katowice, Wrocław, Białą Podlaską i Bydgoszcz.
W kategorii gmin miejsko-wiejskich: Aleksandrów Łódzki, Kołobrzeg, Ełk, Myślenice, Miejską Górkę, Świdnicę, Dobczyce, Mszczonów, Siewierz i Dzierżoniów.
W kategorii gmin wiejskich: Słupsk, Strawczyn, Ciasną, Stepnicę, Pawłowice, Zielonki, Ożarowice, Zabierzów, Zębowice i Chojnice.
Dziewięcioletnia historia rankingu „Rzeczpospolitej” pokazuje, że trudno być zawsze liderem, ale są gminy, którym udaje się trudna sztuka utrzymywania się w ścisłej krajowej czołówce. Niekwestionowanym liderem w kategorii miast na prawach powiatu jest Poznań (osiem razy był na podium, w tym aż sześć razy zajmował pierwsze miejsce), bardzo dobrze wypadają Sopot (siedem razy w pierwszej dziesiątce, raz zajął pierwsze miejsce), Gdynia (siedem razy w pierwszej dziesiątce) i Gdańsk. Szczecin sześć razy był w pierwszej dziesiątce, a kilka miast po pięć razy: Wrocław, Kraków i Zielona Góra.
Wśród gmin miejskich i miejsko-wiejskich jest większa rotacja, ale krajowym liderem jest niewątpliwie dolnośląski Dzierżoniów (sześć razy wśród najlepszych), świetnie radzą sobie Kórnik (woj. wielkopolskie) i Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), które były w czołówce po pięć razy. Dolnośląskie Kąty Wrocławskie (cztery razy w pierwszej dziesiątce, raz pierwsze miejsce), a po trzy razy w czołówce były: Aleksandrów Łódzki (łódzkie), Choroszcz (podlaskie), Dobczyce (małopolskie), Grodzisk Mazowiecki (mazowieckie) i Puławy (lubelskie). Pod względem regionalnym najlepsze są gminy dolnośląskie (szesnaście razy w pierwszej dziesiątce rankingu), dalej są gminy wielkopolskie, zachodniopomorskie i lubuskie.
W kategorii gmin wiejskich rotacja też jest niemała, ale trzy gminy na dziewięć edycji rankingu aż sześć razy zajmowały lokaty w pierwszej dziesiątce. Są to: Zielonki (małopolskie), Zabierzów (małopolskie) i Świdnica (lubuskie).
H.S.