Mimo kumulacji kryzysów samorządy nie rezygnują z inwestycji. Największe środki przeznaczają na drogi.
W 2021 roku projekty drogowe miały ponad 33-proc. udział we wszystkich inwestycjach realizowanych przez samorządy, a ich wartość sięgnęła blisko 16 mld zł. Mimo to aż 77 proc. jednostek samorządu terytorialnego (JST) uważa, że ich inwestycje drogowe wciąż są na niedostatecznym poziomie i planuje zwiększać wydatki na ten cel. Szansy na pozyskanie finansowania upatrują m.in. w Programie Inwestycji Strategicznych – pokazuje ubiegłoroczny raport BGK „Zrównoważony rozwój na tle wyzwań inwestycyjnych i sytuacji finansowej polskich samorządów”. Wynika z niego, że pomimo kumulacji kryzysów polskie samorządy nie zrezygnowały z aktywności inwestycyjnej – aż 93 proc. z nich zapowiedziało przyspieszenie dynamiki wydatków inwestycyjnych.
– Zderzamy się w tej chwili z kryzysem, jakiego nie doświadczyliśmy chyba nigdy wcześniej – mówiła agencji Newseria Biznes Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego. – Ten kryzys, który rozpoczął się w 2020 roku wybuchem pandemii COVID-19, trwa właściwie nieprzerwanie.
Ostatnie trzy lata były okresem, w którym kolejne kryzysy nakładały się na siebie, tworząc niesprzyjające warunki gospodarcze – kryzys pandemiczny i inflacja, która była jego następstwem, zostały wzmocnione przez kryzys energetyczny związany z rosyjską agresją na Ukrainę. W tym trudnym otoczeniu samorządy musiały na dodatek zmierzyć się ze zmianami regulacyjnymi i podatkowymi, które bezpośrednio wpłynęły na ich sytuację finansową. Mimo to – jak pokazuje nowy raport BGK – nie zrezygnowały z aktywności inwestycyjnej. Pomimo trudnego otoczenia gospodarczego, w pierwszej połowie ubiegłego roku dynamika wydatków inwestycyjnych samorządów wzrosła o 26,3 proc. rok do roku.
– W 2021 roku samorządy finansowały przede wszystkim budowę infrastruktury drogowej. Aż jedna trzecia inwestycji samorządowych była skierowana właśnie na drogi. Kolejne miejsca zajmowała infrastruktura wodno-kanalizacyjna, kulturalno-sportowa oraz transport zbiorowy – mówi Mateusz Walewski, główny ekonomista Banku Gospodarstwa Krajowego.
Z raportu przygotowanego z okazji konferencji „BGK dla JST” wynika, że w 2021 roku wartość inwestycji drogowych zrealizowanych przez polskie samorządy wyniosła sumarycznie 15,9 mld zł i okazała się wyższa niż suma wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną (5,8 mld zł), turystykę, sport i kulturę (5,7 mld zł) oraz na transport zbiorowy (3,9 mld zł). Inwestycje ubiegłoroczne również są znaczące, chociaż cały czas nie są w stanie zaspokoić potrzeb.

W badaniu przeprowadzonym w drugiej połowie ubiegłego roku 77 proc. samorządów zadeklarowało, że ich inwestycje drogowe wciąż są na niedostatecznym poziomie. Mniejsze potrzeby deklarowały natomiast w takich obszarach jak gospodarka odpadami (45 proc.), ciepłownictwo (40 proc.) i transport zbiorowy (39 proc.). Raport opracowany przez bank pokazuje również, że polskie samorządy „zazieleniają” się dzięki prowadzonym przez siebie inwestycjom, traktując je jako element polityki zrównoważonego rozwoju. Jednocześnie samorządy oczekują wyraźnego wzrostu znaczenia dotacji z budżetu państwa w strukturze finansowania swoich wydatków inwestycyjnych.
(news)
Inwestycje publiczne i samorządowe odgrywają bardzo ważną rolę nie tylko w podnoszeniu jakości życia mieszkańców, ale i w przeciwdziałaniu skutkom kryzysu gospodarczego.