W sobotę 18 kwietnia o godz. 11 we wrocławskim Muzeum Architektury przy ul. Bernardyńskiej odbędzie się arcyciekawe – jak sądzę – spotkanie. Jego organizatorem jest Związek Szlachty Polskiej Oddział we Wrocławiu. Nie powinien go przegapić nikt, dla którego historia ma znaczenie szczególne.
Niektórzy, trochę nastawieni przez część mediów, krzywią się na słowo „historia”. Powtarzają bez większej refleksji, że należy patrzeć jedynie w przyszłość. Ich zdaniem (zazwyczaj zasłyszanym, a nie wypracowanym samodzielnie) oglądanie się do tyłu może być tylko przeszkodą…
I rzeczywiście, sięganie do przeszłości może być nawet wielką przeszkodą, ale do zrozumienia tego, co jest obecnie. Może być również murem, który nie pozwoli na racjonalne działania ani dzisiaj, ani jutro. Bywa także, że stać się może bardzo niebezpieczną pułapką. Tylko bowiem głupcy nie odwołują się do minionych dziejów, do przodków, do tradycji… I przekonani, że liczy się jedynie dziś i teraz, wpadają w „sidła pustki”.
Związek Szlachty Polskiej to jedno z wielu stowarzyszeń, które starają się ustrzec tych zbyt pewnych siebie przed ową „pułapką pustki”, bowiem związki jednostek z poprzednimi pokoleniami i tradycjami rodzinnymi są wielkim wsparciem. Jednocześnie wcale nie trzeba być „jednym z herbowych”, by korzystać z doświadczeń minionych lat. No bo w końcu tradycje szlacheckie, dokonania przedstawicieli znamienitych rodów, są także historią nas wszystkich. Są historią Polski. Takie podejście od dziesiątek czy setek lat wpajane jest chociażby wśród Niemców, Francuzów, Hiszpanów. Bierzmy przykład z mądrzejszych.
W sobotę, 18 kwietnia, przedstawiciele Związku Szlachty Polskiej postanowili zorganizować sesję popularnonaukową „Portrety kobiet tamtych czasów – znane i nieznane przedstawicielki szlachty”. W programie tego spotkania prof. Roman Zuber opowie o Joannie Żubr – zapomnianej bohaterce Księstwa Warszawskiego. Dr Piotr Galik z Zakładu Narodowego im. Ossolińskich przybliży sylwetkę kapral Janiny Łady-Walickiej, która brała udział w walkach o Lwów w latach 1918-1920. Gabriela Bogusławska i Maria Ponińska – córki Róży z Żółtowskich Zamoyskiej – opowiedzą o swojej matce, nazywanej dzisiaj „Aniołem Dobroci”. Dr Stanisław Bogaczewicz z wrocławskiego IPN przypomni postać Karoliny Lanckorońskiej, a Iwona Zawisza-Chrzanowska ze Związku Szlachty Polskiej opowie o Marii Szulborskiej-Świderskiej, pierwszej kobiecie-lekarzu w Ziemi Łomżyńskiej. Dr Ewelina Kostrzewska z Uniwersytetu Łódzkiego zaprezentuje postać Cecylii hr. Plater-Zyberkównej (m.in. wybitny pedagog, prekursorka ruchów inteligencji katolickiej). Natomiast Piotr Szymon Łoś opowie podczas spotkania o kresowych ziemiankach: Jadwidze z Szembeków Szeptyckiej, Zofii z Rostworowskich Łosiowej i Stefanii Marii Łosiównej.
Tomasz Miarecki