Położoną w południowo-zachodniej części województwa opolskiego gminę Otmuchów z jednej strony charakteryzuje dynamiczny i zrównoważony rozwój, z drugiej – świetnie uporządkowana gospodarka finansowa. Warto też podkreślić, iż gmina Otmuchów pod względem krajobrazowo-przyrodniczym jest jedną z najpiękniejszych na Śląsku Opolskim.
Rozmowa z Janem Woźniakiem, burmistrzem Otmuchowa
– Czy położenie geograficzne gminy Otmuchów sprzyja rozwojowi, czy je utrudnia?
– Jak wiele podobnych gmin położonych z dala od głównych magistral, lotnisk, dróg szybkiego ruchu itd., tak i gmina Otmuchów ma swoje problemy, które wyhamowują jej rozwój. Przejawia się to głównie w trudnościach w zakresie pozyskiwania inwestorów, mimo że dysponujemy terenami, które w naszej ocenie stanowią atrakcyjne miejsca na lokalizację inwestycji. Niestety, bariery, o których wspominam, decydują o tym, że trudno u nas o inwestycje z prawdziwego zdarzenia, mimo że jesteśmy podstrefą Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „INVEST-PARK”, o powstanie której staraliśmy się dobre kilka lat.
– Co było i co jest dla pana, jako burmistrza, największym wyzwaniem?
– Odpowiedź na to pytanie jest stosunkowo prosta – to realizacja oczekiwań społeczności lokalnej. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że taka odpowiedź jest pewnym uproszczeniem, bo przecież wiadomym jest, że spełnienie tych oczekiwań nie jest do końca możliwe, gdyż determinują je środki budżetowe jakimi się dysponuje. Stąd też podejmuje się te wyzwania, które w ocenie mojej i Rady Miejskiej są realne do wykonania i obecnie najważniejsze. Do nich zaliczamy remonty dróg i chodników, kanalizowanie gminy, budowę i remont świetlic wiejskich, budowę i remont obiektów sportowych, rekreacyjnych i kulturalnych, budowę mieszkań. W minionych latach największym wyzwaniem było zwodociągowanie naszych miejscowości. Proces ten zakończyliśmy. Każda wieś ma swój wodociąg i czystą, zdrową wodę. Teraz kolej na skanalizowanie tych miejscowości, co systematycznie jest czynione. I to jest naprawdę ogromne, kapitałochłonne wyzwanie, które od kilku lat realizujemy.
– W jaki sposób ściąga pan pieniądze do gminy?
– Wszelkimi możliwymi sposobami i z wszelkich możliwych źródeł. Mam tu na myśli Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, INTERREG V-A Polska – Republika Czeska, budżet państwa, województwa, powiatu. W większości przypadków jesteśmy skuteczni. Stąd od wielu lat, wiele zadań inwestycyjnych i remontowych było i jest wykonywanych z ich udziałem. Istotą sprawy jest to, że corocznie budżet gminy zasilany jest środkami zewnętrznymi, co pozwala na realizację wielu istotnych dla naszych mieszkańców zadań.
– Co jest największym atutem gminy Otmuchów?
– Gmina Otmuchów postrzegana jest jako jedna z największych i najładniejszych gmin Opolszczyzny. Położenie jej przy granicy polsko-czeskiej dobrze służy rozwojowi turystyki przygranicznej. Atutem jest jej bogactwo w zabytki architektury. Warto też podkreślić, iż gmina Otmuchów pod względem krajobrazowo-przyrodniczym jest też jedną najpiękniejszych i najciekawszych na Śląsku Opolskim. Nie tylko ludzie odnaleźli tutaj wspaniałe miejsce do pracy i odpoczynku, ale mają też swoją ostoję czaple siwe i wiele innych gatunków ptaków. W wodach Jeziora Otmuchowskiego, Nyskiego i rzeki Nysy Kłodzkiej bogatą grupę fauny reprezentują ryby – sandacze, szczupaki, karpie, węgorze, liny, leszcze i płocie. Z pewnością jest to wymarzone miejsce dla miłośników wędkarstwa. Teren gminy to też ziemie nieskażone, ekologiczne i czyste, nadające się w pełni do produkcji zdrowej żywności. Tak więc i turystyka i gospodarka jest i może być wielkim atutem gminy Otmuchów.
– Jak wygląda wasza współpraca z czeskimi okręgami przygranicznymi?
– Ona ciągle się rozwija, aczkolwiek oczekiwania są zdecydowanie większe. Trzeba powiedzieć, że nie ma jeszcze znaczących efektów. Współpraca ma miejsce głównie na płaszczyźnie realizacji wspólnych projektów unijnych. Na odczuwalny rozwój współpracy trzeba jeszcze poczekać. Nieformalnie istnieją kontakty na płaszczyźnie handlowej i turystycznej. Czesi przybywają do nas głównie na zakupy. Oni uwielbiają też sporty wodne na Jeziorze Otmuchowskim, my zaś sporty zimowe w ich Jesenikach. I tak to się powoli rozwija.
– Co jest największą atrakcją turystyczną gminy Otmuchów?
– Nie ma wątpliwości, że gmina Otmuchów jest znana z bogactwa zabytków architektonicznych, Jeziora Otmuchowskiego i słynnego w całej Polsce „Lata Kwiatów”. To wszystko powoduje, że nie narzekamy na brak turystów. Wizytówką gminy Otmuchów jest górujący nad miastem zamek biskupi, będący siedzibą obronną i pełniący w przeszłości jednocześnie funkcję skarbca. Później znajdowała się w nim siedziba biskupów wrocławskich. Jak cała Ziemia Otmuchowska, zamek ma historię długą i ciekawą, wśród jego właścicieli byli biskupi, królowie, a także wielki uczony – Wilhelm von Humboldt. Dziś zamek oferuje tradycyjną gościnność, komfort, rodzinną atmosferę i świetną kuchnię z potrawami regionalnymi i staropolskimi. Ozdobą miasta jest także barokowy kościół parafialny (1691 r.) pw. św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego, w którym można podziwiać obrazy „śląskiego Rembrandta” – Michaela Willmanna i freski Karola Dankwarta. Stanowi on niewątpliwie atrakcję zarówno ze względu na malownicze położenie, jak również bogatą historię. Nad zabytkowymi kamieniczkami góruje renesansowo-barokowy ratusz pochodzący z 1511 roku, z unikatowym zegarem słonecznym. Jezioro Otmuchowskie to zaporowo-retencyjny zbiornik położony w zachodniej części gminy. Przy powstałym w latach 1928-1933 zbiorniku na rzece Nysie Kłodzkiej zlokalizowana jest elektrownia wodna. Poza funkcjami retencyjnymi Jezioro Otmuchowskie pełni też ważną rolę turystyczno-rekreacyjną. Dookoła zbiornika działają ośrodki wypoczynkowe oraz kempingi. No i oczywiście otmuchowskie „Lato Kwiatów”– jedna z najwspanialszych imprez kulturalnych w województwie opolskim, a w zasadzie już w Polsce. Impreza eksponująca kwiaty cięte oraz kompozycje kwiatowe w salach otmuchowskiego zamku oraz kwiaty rabatowe i krzewy ozdobne w plenerze, u jego podgórza. Corocznie impreza ta w pierwszych dniach lipca ściąga do Otmuchowa liczne rzesze turystów z kraju i zagranicy.
– Jakie pan widzi największe zagrożenie dla rozwoju gminy, a co jest jej największą nadzieją?
– Emigracja młodych wykształconych mieszkańców z uwagi na brak zatrudnienia to chyba największa bolączka takich gmin jak gmina Otmuchów. Społeczeństwo się starzeje. Pomimo wysiłków nie da się odwrócić pewnych niekorzystnych tendencji, które powodują, że młodzi ludzie poszukują zajęcia w dużych miastach, a często i poza naszym krajem. Położenie gminy, o czym mówiłem wcześniej, nie daje też nadziei, że do regionu przybędą szybko inwestorzy i tym samym utworzone zostaną nowe miejsca pracy. To te pesymistyczne spojrzenia na istniejącą obecnie sytuację. Nadzieję wiążę z powstaniem nowego układu komunikacyjnego, wybudowaną obwodnicą Otmuchowa, Nysy i przyszłą budową obwodnicy Niemodlina, jak też przywróceniem funkcji magistrali kolejowej ze Śląska do Kudowy. To są istotne warunki, które mogą spowodować, że gmina Otmuchów znajdzie się w zasięgu zainteresowania potencjalnych inwestorów.
– Jakie są pana, jako burmistrza Otmuchowa, plany na najbliższe lata?
– Wiążę je oczywiście z planami dalszego kierowania gminą. Przed nami wybory samorządowe. Od ich wyników będzie zależało, czy dane będzie mi je realizować. Dzisiaj wiem, że to, co wykonałem wspólnie z moimi współpracownikami, radnymi i społeczeństwem gminy, jest sporym osiągnięciem. Jestem zatem optymistą i wierzę, że będę realizował moje plany w kolejnej kadencji samorządu terytorialnego. O niektórych zadaniach już wspomniałem, ale jest ich jeszcze wiele, chociażby te, które są zawarte w strategii gminy Otmuchów na kolejne lata.