Redakcje Prawo.pl i LEX, serwisów wydawanych przez Wolters Kluwer Polska, przedstawiły pod koniec stycznia raport „Poprawmy prawo”, który wskazuje przepisy wymagające pilnej zmiany. Dotyczą one także działań związanych z funkcjonowaniem samorządów.
W polskim prawie jest coraz więcej przepisów, które skutecznie komplikują życie osób prywatnych i przedsiębiorców. Pilnej poprawy wymagają wszystkie gałęzie prawa: od pracy i podatków przez wymiar sprawiedliwości, prawo gospodarcze, samorząd i administrację, czy regulacje dotyczące zdrowia i oświaty.
W ramach wspólnej akcji redakcji Prawo.pl i LEX „Poprawmy prawo” wskazano problematyczne przepisy, które na pewno należy zmienić – zarówno takie, które wymagają poprawy, jak i te, które powinny powstać, bo w tej chwili istnieje luka w prawie. Do zgłaszania wadliwych aktów prawnych i brakujących przepisów zaproszeni zostali także czytelnicy Prawo.pl i użytkownicy LEX.
Liczba zgłoszeń przerosła oczekiwania redakcji. Potwierdza to smutną, niestety, tezę, że z jakością polskiego prawa nie jest najlepiej. Przepisy są pełne luk i niejasności, bywają sprzeczne ze sobą, z Konstytucją RP czy z prawem UE. Buble prawne znajdziemy w niemal każdej dziedzinie prawa. Stan naszej legislacji pozostawia wiele do życzenia, a jego poprawie dodatkowo nie służy pandemiczna rzeczywistość, a w niej masowo i naprędce tworzone prawo.
W akcie urodzenia można mieć trzech ojców
Dziecko, matka i… trzech ojców – okazuje się, że obecne przepisy prowadzą do absurdu. Przez ustawowe domniemanie ojcostwa ojciec biologiczny nie może wystąpić o ustalenie, że nim jest. Kiedy w toku spraw rozwodowych przychodzą na świat dzieci ze związków pozamałżeńskich, nawet gdy jest zgoda, kto jest ojcem, trzeba to rozstrzygać przed sądem. Sprawy ciągną się miesiącami, są kosztowne i stresujące. Stare przepisy nie przewidziały zmian społecznych. A w akcie urodzenia dziecko ma wpisanych… trzech ojców.
Przerwa w pracy na karmienie piersią… nastolatka
Ewidentnym bublem są też przepisy o przerwach w pracy na karmienie dzieci. Przerwa na karmienie piersią przysługuje nawet rodzicowi… nastolatka. Okazuje się bowiem, że nie ma żadnych ograniczeń czasowych do korzystania przez pracownicę z prawa do przerw na karmienie dziecka piersią. Przepis nie uzależnia tego ani od wieku dziecka, ani od udowodnienia faktu jego karmienia w ten sposób. Zdaniem ekspertów prawo wymaga zmiany, bo rodzi wątpliwości, a pracodawca nie ma możliwości zakwestionowania uprawnienia, nawet gdy dochodzi do nadużyć.
Problemy z fakturami i paragonami
Przedsiębiorcy mają też inny problem. Firmy nie wiedzą, jak stosować przepisy w zakresie wystawiania faktur do paragonów przy transakcjach do 450 złotych. Krajowa Informacja Skarbowa wydaje sprzeczne interpretacje, a dostępne objaśnienia niewiele pomogły. Sklepy natomiast nie wiedzą, jak dokumentować sprzedaż, a ich klienci mają problemy z odliczeniem podatku. Zmiana przepisów jest konieczna – i to szybko.
Cały czas brakuje także przepisów o pracy zdalnej. Ten problem stał się szczególnie istotny teraz, w okresie epidemii. Pracodawcy oczekują możliwości wykonywania pracy zdalnej. I chcą w tym zakresie działać za zgodą pracowników, a nie im ją narzucać.
Do poprawy przepisy i tryb tworzenia prawa
Raport „Poprawmy prawo” ma 56 stron. Dotyczy m.in. przepisów o spadkach, dodatku covidowym, zatorów płatniczych, alimentów, opodatkowania darowizn, doradztwa podatkowego i księgowości, raportowania umów o dzieło, studiów doktoranckich, ochrony danych osobowych czy segregowania śmieci.
Publikacja zawiera również raport dotyczący inflacji i produkcji prawa. Akty prawne tworzone są w pośpiechu, a zmiana goni zmianę. Ustawa covidowa była zmieniana aż 66 razy! Już w dacie wejścia w życie nowelizowały ją cztery ustawy. Proces legislacyjny jest coraz bardziej skracany, a projekty często nie są konsultowane.
– W raporcie przedstawiamy tylko najważniejsze przepisy wymagające pilnej zmiany – stan na koniec 2020 roku, wciąż aktualny. Nadal będziemy przyglądać się regulacjom do poprawy i procesowi tworzenia prawa, do czego zachęcamy również naszych czytelników, użytkowników i ekspertów, którym serdecznie dziękujemy za wsparcie w naszej pierwszej akcji! Obiecujemy państwu kolejny raport w styczniu przyszłego roku. Warto dbać o lepsze prawo, bo przekłada się ono na życie każdego z nas, na stan gospodarki i państwa – mówią Ewa Usowicz i Jacek Żmuda, kierujący redakcjami Prawo.pl i LEX.
(wkp, pap)