piątek, 29 marcaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Głubczyce: Strapienia i nietuzinkowe marzenia

Nie tylko drogi, oświetlenie ulic, oświata, wodociągi i kanalizacja są ważne dla polskich samorządów. Widać to na przykładzie Głubczyc w woj. opolskim, gdzie nie mniej istotne jest dbanie o skarby przeszłości, historyczne artefakty – w tym budowle świadczące o rodowodzie, dawnej świetności i znaczeniu tych ziem. Niebawem będzie remontowany Zamek Joannitów w Grobnikach, a ponadto po wielu latach starań gmina odzyskała zabytkowy dworzec w Głubczycach – prawdziwą europejską perłę budownictwa kolejowego, o której powrót pod samorządowe władanie zabiegano z determinacją i godną podziwu konsekwencją.

Z drugiej transzy rządowego programu Polski Ład Głubczyce pozyskały ponad 11 mln zł, które będą przeznaczone na renowację Zamku Joannitów w Grobnikach.

Czy wystarczy na remont zamku?

– W zasadzie jest to dawna komturia joannitów – mówi burmistrz Adam Krupa – do remontu której dołożymy z budżetu 1,5 mln zł. Dzięki tej dotacji pojawiła się szansa na to, że wreszcie po wielu latach obiekt ten zostanie przywrócony do dawnej świetności. Na terenie miasta i gminy nie mamy zbyt wielu zabytków, bowiem wojna potraktowała okrutnie te tereny, a centrum Głubczyc było doszczętnie zburzone i wypalone. Dlatego niezmiernie cieszymy się z tych środków finansowych na zamek, ale z drugiej strony już martwię się, czy te fundusze wystarczą. Kosztorys dotyczący remontu w Grobnikach robiony był na początku roku, a ceny szaleją. Tego, że nie wystarczy pieniędzy, jestem pewien, lecz zastanawiamy się, ile będziemy musieli dołożyć z budżetu gminy. Niestety, jeśli chodzi o Polski Ład, to inwestycji dotowanej z tego programu nie można podzielić na etapy. Wszyscy spotykamy się ze zjawiskiem szybujących cen i z tego powodu wiele gmin będzie rezygnować z dotacji finansowych, ponieważ nie będą mieli z czego dołożyć do realizacji dotowanych z Polskiego Ładu zadań. Chcę zaznaczyć, że do pozyskanych przez nas funduszy z pierwszej edycji Polskiego Ładu i z Funduszu Dróg Samorządowych tylko w tym roku dołożyliśmy sporo ponad 3 mln zł – aby zrealizować dotowane zadania. Ale dzisiaj nie mamy już nadwyżek finansowych, a zadłużanie gminy przy wysokich kosztach kredytów jest niebezpieczne.

Adam Krupa

Nul z programu wsparcia gmin popegeerowskich

Jeśli rząd chce wspomagać samorządy, to mógłby wspierać je środkami finansowymi, które wydawane byłyby zgodnie z potrzebami wskazywanymi przez gminy.

– Ewentualnie decydenci mogliby określić, na jakie sfery samorządowego życia miałyby być wydawane te dotacje – ocenia burmistrz Adam Krupa. – Wtedy łatwiej by nam było realizować zadania i zaspokajać potrzeby mieszkańców. Niestety, z programu wspierającego gminy popegeerowskie nie dostaliśmy nic, choć złożyliśmy do niego dwa sensowne wnioski dotyczące dróg i przebudowy targowiska w Głubczycach. Warto jednak pokreślić, że od lat prowadziłem politykę zmierzającą do maksymalnego wykorzystania środków finansowych na osiedla popegeerowskie – zanim ktokolwiek myślał o zagospodarowaniu takich terenów. Były na to pieniądze w Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa i myśmy to skrzętnie wykorzystali, m.in. remontując drogi i budując kanalizację. Przyznaję, że zależało mi na realizacji projektu dotyczącego drogi w Bernacicach Górnych, ponieważ tam na osiedlu zostały dwa budynki – które dawniej budował PGR – lecz nie zostały ukończone. Przed kilkoma laty odkupił je prywatny inwestor, który teraz robi tam mieszkania i gdybyśmy zrobili tam drogę, to byłoby w sam raz. Ludzie, którzy tam zamieszkają powinni mieć dobrą drogę i dojazd. Dla tej miejscowości jest to strategiczna inwestycja.

Od wielu już lat kryteria rozdziału zewnętrznych środków finansowych z różnych zresztą programów – delikatnie mówiąc – nie są transparentne. Są nasi, wasi, lepsi i gorsi, a przecież wszystkie samorządy potrzebują dotacji do inwestycji.

– Najlepiej gdyby ustanowiono przejrzyste i mądre kryteria przyznawania zewnętrznych środków finansowych – sądzi burmistrz Adam Krupa. – Wtedy można by policzyć punkty za wnioski o dotacje i nikt nie miałby do nikogo pretensji.

Gdzie zgoda, tam zwycięstwo

Jest tajemnicą poliszynela, że dobra współpraca prezydentów miast, burmistrzów i wójtów z radnymi jest swoistą wartością dodaną w samorządowej pracy i jednym z ważnych gwarantów dobrego rozwoju gmin. Tam, gdzie jest zgoda, pracuje się szybciej i wydajniej oraz mniej nerwowo. Jednym z mierników takowej współpracy jest absolutorium udzielane włodarzom gmin. Takie absolutorium w tym roku zdecydowaną większością głosów otrzymał burmistrz Głubczyc Adam Krupa i daje mu to zdecydowany mandat do dalszego zarządzania gminą.

– Także Regionalna Izba Obrachunkowa w Opolu pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu i to mnie cieszy – mówi burmistrz. – Najgorsza jest sytuacja w tych gminach, gdzie radni sobie, a włodarze sobie i władze nie potrafią dogadać się z radą. Tam, gdzie występują sytuacje, w których rady są przeciwko burmistrzom i wójtom, do niczego dobrego – według mnie – to nie prowadzi i praca wygląda jak z zaciągniętym hamulcem. A to wszystko odbywa się kosztem mieszkańców, bowiem energia skierowana jest na wzajemne zwalczanie się i nie ma czasu na to, aby myśleć, co by dobrego ludziom zrobić.

Strapienia i marzenia

Za kilka miesięcy zacznie się zima i samorządowcy już martwią się o to, co przyniesie.

– Ceny nośników energii poszły w górę, a ja już się obawiam o wykonanie budżetu przede wszystkim w zakresie wydatków bieżących, których przekroczenia nie unikniemy – podkreśla burmistrz Adam Krupa. – Podwyżki są nie do ogarnięcia. W 2014 roku za jedną kilowatogodzinę płaciliśmy dwadzieścia kilka groszy, dzisiaj jest to złoty dwadzieścia parę groszy. Natomiast jesteśmy już po przetargu dotyczącego dostaw na lata 2023-2024, do którego zgłosiły się tylko dwie spółki państwowe, a ta, która wygrała, zażyczyła sobie 2,02 zł za jedną kilowatogodzinę. Zatem przez osiem lat zanotowaliśmy tysiącprocentową podwyżkę ceny energii elektrycznej. W tej sytuacji jakiekolwiek planowanie nie ma sensu i jest przysłowiowym wróżeniem z fusów. Mamy dwie szkoły oraz przedszkole opalane węglem i dzisiaj trudno ocenić, czy to jest dobrze, czy też źle. Potrzebujemy 80 ton węgla i mam nadzieję, że będzie on dostępny na rynku. W zarządzaniu gminą najbardziej przeszkadza mi brak przewidywalności i związane z nim trudności z planowaniem oraz olbrzymia inflacja. Samorząd łoży na węgiel, wodę, gaz, energię elektryczną oraz płace – gdzie zwyżki cen dochodzą do nawet stu procent. A największe moje marzenie związane jest z odzyskanym niedawno przez naszą gminę dawnym dworcem kolejowym w Głubczycach. W Europie takie dworce były jedynie dwa – jeden spłonął w Salonikach, a drugi w kształcie lokomotywy jest w Głubczycach. Ten piękny obiekt został zdewastowany przez prywatnego właściciela i musimy spróbować go odrestaurować. Wraz z radnymi zdajemy sobie sprawę z tego, że to ogromny koszt, ale zarazem wielkie marzenie. Teraz trzeba znaleźć w przyszłorocznym budżecie pieniądze, aby dworzec zabezpieczyć przed dalszą dewastacją, później w oparciu o zewnętrzne środki finansowe można spróbować pójść dalej i obiekt sukcesywnie remontować.

S.G.

UWAGA INWESTORZY!!!

Gmina Głubczyce dysponuje atrakcyjnymi terenami inwestycyjnymi zlokalizowanymi nieopodal obwodnicy miasta, które przeznaczone są pod działalność przemysłową i usługową – rzemiosło, usługi publiczne i techniczne, handel, gastronomię, sport i kulturę. Warto podkreślić, że dopuszcza się lokalizację funkcji mieszkaniowej związanej z prowadzoną działalnością usługową, obiekty zaplecza technicznego, garaże, budynki gospodarcze i magazyny. Możliwa jest zabudowa produkcyjno-usługowa przy jednoczesnym zakazie lokalizacji zakładów stwarzających zagrożenie dla życia ludzi, zakładów o zwiększonym ryzyku występowania poważnych awarii, składowisk odpadów, przeładunku i dystrybucji materiałów ropopochodnych.