Między innymi tematyka kluczowych inwestycji dla regionu, możliwość efektywnej współpracy samorządu, biznesu i mieszkańców oraz potrzeba zwiększenia efektywności wykorzystywania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej były tematami II Europejskiego Kongresu Samorządów, który odbył się w pierwszej dekadzie kwietnia w Krakowie.
Szansa dla wszystkich
Europejski Kongres Samorządów to platforma wymiany opinii i poglądów oraz miejsce spotkań liderów samorządowych i elit regionalnych z przedstawicielami administracji państwowej, organizacji pozarządowych i biznesu.
Bezpośrednia i wieloletnia współpraca regionów i miast europejskich w sferach społecznych i ekonomicznych rozwinęła się w ostatnich latach do poziomu, który wywiera ogromny wpływ na gospodarkę i politykę nie tylko poszczególnych państw, ale również całego kontynentu. Spotkania w ramach kongresu są szansą dla polskich i środkowoeuropejskich przedstawicieli samorządów, do rozmowy o tym, jak zwiększać wydajność i efektywność wykorzystywania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. To również okazja do podzielenia się doświadczeniami oraz nawiązania partnerskich kontaktów.
Na krakowskim spotkaniu pojawiło się około 1500 liderów samorządowych, przedstawicieli nauki, ludzi biznesu oraz reprezentantów administracji publicznej i organizacji pozarządowych. Równie bogaty był program merytoryczny II Europejskiego Kongresu Samorządów. W programie znalazło się około 100 wydarzeń, na które składały się bloki programowe, raporty, panele, warsztaty, wykłady i prezentacje. Tematyka dotyczyła siedmiu zagadnień: finansów, gospodarki, społeczeństwa, innowacji, środowiska, rewitalizacji i samorządu gospodarczego.
Lider Samorządu 2015
Podczas kongresu ogłoszone zostały także wyniki konkursu Lider Samorządu 2015 organizowanego przez dziennik „Rzeczpospolita” i Fundację Instytut Studiów Wschodnich. Wyróżniono najlepszego wójta, burmistrza gminy miejskiej i miejsko-wiejskiej oraz prezydenta miasta na prawach powiatu. Tytułem Lidera Samorządu 2015 wyróżnieni zostali: Tomasz Stolarczyk – wójt gminy Rząśnia w województwie łódzkim, Igor Bandrowicz – burmistrz miasta i gminy Prusice na Dolnym Śląsku oraz Paweł Adamowicz – prezydent Gdańska.
Wójt Tomasz Stolarczyk podziękował swoim współpracownikom i mieszkańcom gminy, mówiąc, że to jest wyróżnienie dla nich. Podkreślił, że bardzo ważne jest, by następcom pozostawić gminę bardzo ekologiczną.
Burmistrz Igor Bandrowicz także dziękował swoim współpracownikom, którym – jak powiedział – nie trzeba tłumaczyć, dlaczego warto ciężko pracować dla rozwoju swojej małej ojczyzny. – Opozycja nie wierzyła, że uda mi się zrealizować mój program wyborczy. Udało się i mam nadzieję, że uda mi się też stawić czoło kolejnym wyzwaniom dla naszego miasta i gminy – mówił burmistrz Bandrowicz.
Prezydent Paweł Adamowicz przypomniał najnowszą historię Gdańska, czas narodzin Solidarności, która już w sierpniu 1980 roku chciała Polski samorządnej. Podkreślił, że wolności, jakie dzięki Solidarności udało się uzyskać i umocnić w ostatnim ćwierćwieczu, zawsze warto bronić. Prezydent Adamowicz, odwołując się do ideałów sierpnia 1980 roku, mówił, że takie pojęcia jak praworządność, trójpodział władzy, niezawisłość i wolność powinny być bliskie wszystkim samorządowcom.
Nagrody zostały wręczone szefom samorządów, które w ostatnim dziesięcioleciu (2005-2014) w największym stopniu poprawiły swoją sytuację finansową, m.in. powiększając dochody, pozyskane środki unijne i inwestycje. Jak podała „Rzeczpospolita”, w latach 2005-2014 dochody wszystkich samorządów wzrosły o około 85 proc., natomiast laureaci konkursu uzyskali znacznie lepsze wyniki niż ta średnia – w Gdańsku wzrost wyniósł około 117 proc., w Prusicacah – około 162 proc., a w Rząśni – 152 proc.
Budowanie od podstaw
Jan Rokita, rozpoczynając sesję plenarną krakowskiego kongresu, przypomniał esej Jana Zielonki, w którym autor zauważa, że słabnie rola nie tylko instytucji ogólnoeuropejskich, ale także – wbrew wcześniejszym oczekiwaniom – słabnie rola państw narodowych. Natomiast coraz silniejsze są miasta i regiony, i to do nich należy przyszłość.
Natomiast Emil Boca, były premier Rumunii, samorządowiec, mówił: – Jesteśmy w centrum kryzysu zaufania do władz publicznych zarówno w Europie, jak i w państwach narodowych. Ludzie mają coraz większe wymagania wobec polityków i działań przez nich podejmowanych. Dlatego trzeba starać się budować demokrację nie „od dachu”, ale od podstaw. Ludzie chcą uczestniczyć w podejmowanych decyzjach. Rdzeniem działania władz lokalnych powinny być starania o poprawienie jakości życia mieszkańców. Ludzie coraz więcej podróżują i dzięki temu widzą, jak można lepiej rozwiązywać lokalne problemy, jak zarządzanie można czynić sprawniejszym, a życie wygodniejszym.
• • •
Partnerem i miastem-gospodarzem Europejskiego Kongresu Samorządów był Kraków. Organizatorem wydarzenia – Fundacja Instytut Studiów Wschodnich, organizator Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju.
(rp, ice, mtm)
W dzisiejszych czasach samorządowiec musi być menedżerem, gdyż rola ta wiąże się z planowaniem strategicznym i operacyjnym oraz zarządzaniem wielkim budżetem i zespołem urzędników. Skutecznego samorządowca powinny cechować także tzw. soft skills, takie jak umiejętność zrozumienia potrzeb mieszkańców czy przyjrzenia się danej kwestii z perspektywy pojedynczego człowieka.
Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni
Małe i średnie przedsiębiorstwa mają ogromne znaczenie w tworzeniu unii rynków kapitałowych. Pobudzanie przedsiębiorczości to bowiem klucz do rozwoju ekonomiczno-społecznego UE.
Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku, członek Europejskiego Komitetu Regionów
Nie ma inteligentnego rozwoju miast bez współpracy z biznesem i nauką. To są rzeczy ze sobą bardzo ściśle związane. Jeżeli mówimy o poprawie jakości życia mieszkańców, to trzeba mieć świadomość, że musi się ona odbywać wspólnie z tymi jednostkami.
Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa