17 stycznia 1945 roku naziści wyprowadzili z obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau kilkadziesiąt tysięcy więźniów sformowanych w piesze kolumny, które w Marszu Śmierci zmierzały przede wszystkim do Wodzisławia Śląskiego i Gliwic. Ale jedna z tras, którą gnano bezlitośnie zaszczutych ludzi, wiodła przez dzisiejsze powiaty nyski, prudnicki, kędzierzyńsko-kozielski i głubczycki – także przez gminę Baborów. I właśnie w Baborowie 3 lutego 2018 roku upamiętniono tamten straszny czas – w którym ludzie ludziom zgotowali nieludzki los.
Wojewódzkie uroczystości upamiętniające męczeństwo więźniów obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau rozpoczęły się mszą świętą odprawioną w kościele parafialnym pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Baborowie, który tego dnia – poza wiernymi – zapełnił się także m.in. wojskowymi, policyjnymi i harcerskimi pocztami sztandarowymi.
– Prosimy dzisiaj Boga o miłosierdzie dla ofiar Marszu Śmierci, o miłosierdzie dla ich oprawców i o miłosierdzie dla nas samych i niech nam towarzyszy miłość i troska o pokój i zgodę – mówił m.in. podczas mszy ksiądz proboszcz Tadeusz Janowiak. – A w kontekście Chrystusowej krzyżowej drogi przychodzi nam rozważyć drogę śmierci ludzi bezlitośnie więzionych, mordowanych i pozbawionych godności.
Po mszy sformowano Marsz Pamięci i przy wtórze Orkiestry Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej w Kędzierzynie-Koźlu, asyście kompanii honorowej 10. Brygady Logistycznej z Opola oraz pocztów sztandarowych przemaszerowano w szpalerze harcerzy z flagami narodowymi na miejsce odsłonięcia tablicy pamiątkowej, na murze byłego ratusza. Tutaj wszystkich znamienitych gości, byłych więźniów obozów koncentracyjnych, przedstawicieli władz Opolszczyzny, posłów, senatorów, samorządowców, pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, oficerów WP, policji oraz służby więziennej przywitała burmistrz Baborowa Elżbieta Kielska.
– Witam dzisiaj wszystkich na wojewódzkich uroczystościach upamiętniających więźniów niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau, zamęczonych i zamordowanych w styczniu 1945 roku podczas marszu ewakuacyjnego, zwanego po wojnie Marszem Śmierci, który wiódł przez tereny południowej Opolszczyzny, także przez dzisiejszą gminę Baborów.
– Władze nazistowskiego, niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau zarządziły ewakuację, jakby nie dość było tej pięcioletniej gehenny, którą zafundowano tam przede wszystkim Żydom, ale również Polakom, Romom i jeńcom sowieckim – mówił m.in. Bartosz Kuświk, naczelnik Delegatury IPN w Opolu. – Aby ukryć dowody, żeby zamknąć usta jak największej liczbie świadków, postanowiono ewakuować tych, którzy mogli jeszcze chodzić. Tych ludzi – prawie 60 tysięcy – wypędzono na śląskie drogi i gnano w kierunku Niemiec. I dziś chcielibyśmy upamiętnić tych, którzy zakończyli swoje życie i cierpienie tutaj, na terenie gminy Baborów.
Tablicę pamiątkową odsłonili byli więźniowie KL Auschwitz-Birkenau Janina Ziemnik i Grzegorz Tomaszewski, a później przyszedł czas na apel pamięci, salwy kompanii honorowej i złożenie pod tablicą pamiątkową wieńców, zniczy i wiązanek – w tym wieńca w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Złożyła go wicewojewoda opolska Violetta Porowska, która m.in. powiedziała: – Naszym obowiązkiem jako chrześcijan stojących nad grobami rodaków jest walka o prawdę, bowiem czy mamy z niej zrezygnować w imię poprawności politycznej?
Wojewódzkie obchody zakończyły się uroczystą akademią w sali widowiskowej w Baborowie.
HS