Jak wynika z najnowszego raportu firmy badawczej PMR pt. „Rynek prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce 2013. Prognozy rozwoju na lata 2013-2015”, w 2012 roku wartość rynku prywatnej opieki medycznej w naszym kraju wyniosła 33,8 mld zł. W ocenie PMR, w dłuższej perspektywie rozwój zarówno abonamentów medycznych, jak i dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych nie będzie możliwy bez kompleksowej reformy systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Według prognoz PMR, w latach 2013-2015 rynek będzie się rozwijał w tempie około 5 proc. rocznie. Dynamika wzrostu będzie zbliżona każdego roku, przy czym, w związku ze stopniową poprawą ogólnej sytuacji ekonomicznej, najwyższa będzie w 2015 r., kiedy wartość rynku przekroczy 39 mld zł.
– Prognozujemy, że dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne, z racji niskiej bazy, pozostaną najszybciej rozwijającym się segmentem w latach 2013-2015. Abonamenty będą drugą najszybciej rozwijającą się częścią tego rynku – mówi Agnieszka Skonieczna, starszy analityk rynku farmaceutycznego i ochrony zdrowia PMR i autorka raportu.
Pacjenci płacą, państwo oszczędza
Struktura prywatnych wydatków na opiekę zdrowotną pozostała niemal niezmieniona w ciągu ostatnich kilku lat. Największy udział w prywatnych wydatkach na opiekę zdrowotną mają wydatki pacjentów na produkty zdrowotne.
W ubiegłym roku udział tej kategorii zmniejszył się jednak o 1,4 punktu procentowego w porównaniu do sytuacji z roku 2011, co było przede wszystkim wynikiem wejścia w życie od 1 stycznia 2012 r. tzw. ustawy refundacyjnej, która wywołała prawdziwą rewolucję na rynku farmaceutycznym w Polsce. Aż o 20 proc. wartościowo spadł segment leków refundowanych, a NFZ zaoszczędził na refundacji 2 mld zł (wzrosła jednocześnie znacząco odpłatność pacjentów). Sprzedaż produktów OTC (leki bez recepty, suplementy diety i inne produkty) wzrosła o kilka procent, ale wolniej niż prognozowano wcześniej. Okazuje się bowiem, że wobec konieczności ponoszenia wyższych wydatków na leki refundowane (często niezbędne dla ratowania zdrowia i życia) Polacy ograniczyli wydatki na mniej istotne i będące często towarami luksusowymi produkty OTC.
Rynek musi poczekać (niestety)
W dłuższej perspektywie rozwój segmentu prywatnej opieki zdrowotnej nie będzie możliwy bez kompleksowej reformy systemu ochrony zdrowia w Polsce, która spowodowałaby dopływ pieniędzy do systemu. Bez takich działań rynek nie będzie mógł ulec znaczącemu poszerzeniu.
Na początku tego roku Ministerstwo Zdrowia przedstawiło założenia do reformy systemu opieki zdrowotnej. Zakłada ona między innymi decentralizację NFZ i prawne uregulowanie dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych. Projekt ustawy o dodatkowych ubezpieczeniach zdrowotnych ma być gotowy do końca 2013 r. Według obecnego stanu wiedzy, ustawa ta nie spowoduje rewolucji w segmencie prywatnej opieki zdrowotnej. Celem resortu zdrowia jest bowiem jedynie uregulowanie obecnego systemu, a dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne mają zostać wprowadzone jako element wspierania (a nie zastępowania) publicznego systemu ochrony zdrowia.
– W ramach dodatkowych ubezpieczeń mają być dostępne świadczenia, które już obecnie są realizowane przez Polaków odpłatnie. Bez wprowadzenia faktycznej konkurencji w postaci innych niż NFZ płatników czy też zachęt podatkowych do zakupu dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych zabraknie bodźców do rozwoju tych segmentów – podkreśla Agnieszka Skonieczna.
Dodatkowo, w ocenie PMR jest mało prawdopodobne, by jakiekolwiek radykalne zmiany weszły w życie przed zaplanowanymi na rok 2015 wyborami parlamentarnymi. Ministerstwo Zdrowia zapowiada, że jest to jeden z kluczowych projektów tej kadencji i nie można się z nim śpieszyć. Dodatkowo, temat jest sprawą drażliwą społecznie, a kredyt zaufania społecznego dla obecnego rządu został już nadwerężony przez przeprowadzenie mocno kontrowersyjnej reformy emerytalnej i reformy systemu refundacji leków. Ewentualne zmiany weszłyby w życie najwcześniej po wyborach w 2015 r. Oznacza to ryzyko, że – w przypadku zmiany rządu – ewentualne reformy zostaną anulowane (miało to już miejsce wcześniej w odniesieniu do regulacji dotyczących dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych).
PMR, mt
Wartość rynku. Co to takiego?
Na wartość rynku składają się wydatki na produkty zdrowotne bezpośrednio z kieszeni pacjenta, usługi rehabilitacyjne, badania diagnostyczne i wizyty lekarskie opłacane z własnej kieszeni, abonamenty oferowane przez firmy medyczne wraz z usługami medycyny pracy, ubezpieczenia zdrowotne oferowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe, opłaty w szarej strefie, np. „dowody wdzięczności” dla lekarzy oraz inne opłaty ponoszone bezpośrednio z kieszeni pacjenta.