czwartek, 28 marcaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Wisznia Mała: Wielki wór z prezentami

Nowoczesność. Tradycja. Natura. Ludzie. Tymi czterema słowami jakiś czas temu promowała się gmina Wisznia Mała. Bo te cztery słowa rzeczywiście budują obraz tego niezwykłego miejsca, na które uwagę zwrócili już nasi praprzodkowie… w epoce kamienia.

Najstarsze ślady bytności człowieka na terenie gminy sięgają epoki kamienia. Archeolodzy wyznaczyli kilka stanowisk, gdzie znaleźli narzędzia kamienne, naczynia… Nie jest tego dużo, bo czas zrobił swoje, niemniej jednak w rejonie takich miejscowości jak Ligota Piękna, Piotrowiczki, Psary, Szewce, Ozorowice, Pierwoszów i Rogoża ze stuprocentową pewnością potwierdzono ślady pradawnej bytności człowieka. Dużo więcej znalezisk potwierdza osadnictwo z epoki brązu. Są ślady osad, cmentarzysk. Naukowcy potwierdzili, że właśnie w epoce brązu nasiliło się osadnictwo na tym terenie. I tak już zostało. Do dzisiaj.

Co ludzi ciągnie do tej podwrocławskiej gminy, położonej na północ od granic stolicy Dolnego Śląska? Wielu z mieszkających tam mówi, że nie ma takiego drugiego miejsca w okolicy. No, ale tak twierdzą wszędzie wszyscy lokalni patrioci… Urok gminy Wisznia Mała jest jednak niezaprzeczalny. Najlepiej zresztą przekonać się o tym samemu. A czas, by to zrobić, jest teraz znakomity. Wiosna, ciepło, przyroda budzi się do życia. Można więc zasmakować natury, zabawić się w poszukiwacza historycznych śladów (nie tylko z epoki kamienia czy brązu), posmakować lokalnych rarytasów, a przy okazji poznać znakomitych ludzi.

Gmina Wisznia Mała leży między rzeką Widawą a Wzgórzami Trzebnickimi i graniczy od południa z Wrocławiem, a od północy z Trzebnicą. Najwyższe wzniesienie to Wiszniak koło Piotrkowiczek – 247,4 m n.p.m. Stąd rozciągają się piękne widoki na urozmaiconą okolicę, Wrocław oraz – przy sprzyjającej pogodzie – Sudety. Nie brakuje tu lasów, łąk, rzeczek. To świetne tereny do wędrówek z plecakiem czy rowerowych wypadów. No, a jeśli ktoś chce, to znajdzie tu i konia, na którym może objechać okolice.

Nie sposób w tym miejscu (bo jest go za mało) opisać wszystkich możliwości, ale na przykład na pewno warto wybrać trasę rekreacyjną z Wysokiego Kościoła do Wiszni Małej przez Machnice, Pierwoszów i Malin – 15 km. W Wysokim Kościele, na wzniesieniu, znajduje się kościół i neogotycka przycmentarna kaplica, które warto dokładniej obejrzeć. A ze wzgórza rozciąga się piękna panorama Wrocławia, a niekiedy nawet Karkonoszy. Ciekawostką Wysokiego Kościoła jest fakt, że z tego wzgórza Rosjanie ostrzeliwali w 1945 roku Festung Breslau, a po wojnie nagrywano sceny przed kaplicą do filmu „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy ze sławną rolą Zbyszka Cybulskiego.

Inna propozycja aktywnego wypoczynku to trasa dookoła Lasu Malińskiego, która nadaje się tak na rower, jak i do biegania lub na spacer. Jeszcze inny pomysł to 20-kilometrowa trasa Mienice – Las Wilczyński – Wilczyn – Borkowice – Mienice. Rekreacyjny Wilczyn Leśny to także możliwość wędkowania i biesiadowania w otoczeniu przyrody. Więcej propozycji każdy znaleźć może chociażby na stronie wiszniamala.net lub wiszniamala.pl.

Oczywiście, przebywając na terenie gminy Wisznia Mała nie sposób nie zrobić wypadu w rejon Wzgórz Trzebnickich. Grzbiet wzgórz jest w większości wylesiony, co sprawia, że ma wspaniałe walory widokowe. Z najwyższych wzniesień często widoczna jest Ślęża, a przy dobrej widoczności rozpościera się cała panorama Sudetów – od Jesioników po Karkonosze ze Śnieżką. Ku północy otwierają się dalekie widoki na dolinę Baryczy i Nizinę Południowowielkopolską. Szczególnie ciekawa jest rzeźba wzgórz, z charakterystycznymi asymetrycznymi dolinami, o stromych wschodnich zboczach i łagodnych zachodnich. Te pierwsze są zazwyczaj porośnięte lasami bukowymi. Szczególnie urokliwe i dzikie są liczne wąwozy lessowe przecinające stoki wzgórz. Charakterystyczny element krajobrazu to liczne sady, które zastąpiły rosnące tu jeszcze w XVIII wieku winnice, które ufundował książę Henryk Brodaty w 1202 roku, pod wpływem swej żony Jadwigi.

Gmina Wisznia Mała pełna jest również zabytków kultury materialnej. W samej Wiszni warto zwrócić uwagę na park i pałac. W Machnicach zatrzymajmy się, by obejrzeć zespół parkowo-pałacowy. Pałac klasycystyczny powstał około 1830 roku, w drugiej połowie XIX wieku nastąpiła niewielka przebudowa (aneks z tarasem). Budowla posiada charakterystyczny portyk kolumnowy zwieńczony tympanonem. Obecnie stanowi własność prywatną, jest po remoncie. Z zespołu folwarcznego interesujący jest spichlerz i budynek gospodarczy z około 1830 roku. Obok odrestaurowanego pałacu zbudowano parkur do uprawiania jeździectwa i skoków przez przeszkody. Odbywają się tam zawody jeździeckie o krajowym i regionalnym zasięgu.

W Ozorowicach (wieś stanowiła własność rodów rycerskich, w 1898 roku właścicielem był major Wiktor von Schalsch-Ehrenfeld) znajdują się ruiny XVIII-wiecznego pałacu. Tutaj też jest lokalna architektoniczna perełka – kościół pw. św. Jana Chrzciciela ze średniowiecznymi malunkami.

W Strzeszowie znaleźć powinniśmy dłuższą chwilę na obejrzenie renesansowego dworu. Powstał w połowie XVI wieku, ale od tego czasu był wielokrotnie zmieniany, przebudowywany. Do dzisiaj we wnętrzach jest częściowo zachowany wystrój (stiuki, kominek barokowy). Wokół pałacu rozciąga się urokliwy postromantyczny park krajobrazowy. W Strzeszowie nie sposób również ominąć tamtejszego kościoła, w którym warto spojrzeć w górę i przyjrzeć się drewnianemu, rzadko występującemu sklepieniu. Z wyjątkowych obiektów sakralnych trzeba też wymienić kościół parafialny pw. św. Anny w Szewcach z zachwycającym obrazem patronki, namalowanym przez Schefflera.

Inną atrakcją gminy i miejscem rekreacyjnych spotkań jest Toya Golf & Country Club w Krynicznie. Jest to jedno z najpiękniejszych w Polsce pól golfowych. Powstało na terenie byłego poligonu wojskowego, czego ślady są miejscami wyraźnie widoczne i nadają dołkom niespotykany charakter. Tutaj każdy może poznać podstawy golfa i spróbować swoich sił w tej dyscyplinie.

Innym wyjątkowym miejscem jest lotnisko w Szymanowie. To teren cyklicznych festynów, ale przede wszystkim miejsce wielkich marzeń tych wszystkich, którzy chcą oglądać świat z wysoka. A zatem, będąc na terenie gminy Wisznia Mała, w jakiejś mierze łatwiej zostać ptakiem…

Jak z tego widać, gmina Wisznia Mała to wielki wór z prezentami dla miłośników historii, wędrówek, przyrody, golfa, latania… Mój bardzo dobry znajomy zapewne dodałby jeszcze coś o niespotykanej kiełbasie, jedynej w swoim rodzaju kaszance i wyjątkowej polędwicy wołowej. Po te wszystkie smakołyki jeździ z Wrocławia do Rogoży, która – jak łatwo się domyślić – leży na terenie gminy Wisznia Mała.

Tomasz Miarecki

 

Będzie się działo

 

29 marca 2015

Jarmark Wielkanocny połączony z prezentacją potraw regionalnych

Miejsce: Psary – teren szkoły i boiska

 

9-10 maja 2015

7. Majówka Żołnierska „Operacja Zachód”

Miejsce: Raków – poligon Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki

 

20 czerwca 2015

Świętojański Piknik pod Wiszniakiem

III Festiwal Szkół Gminy Wisznia Mała

Puchar Polski 2015 w Dogtrekkingu Edycja Wisznia Mała

Miejsce: Boisko sportowe w Wiszni Małej

 

29/30 sierpnia 2015

Piknik lotniczy

Miejsce: Lotnisko Aeroklubu Wrocławskiego w Szymanowie-Szewcach