piątek, 29 marcaKrajowy Przegląd Samorządowy
Shadow

Nowatorsko chronią przyrodę

W październiku Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych zdobył prestiżową nagrodę – EKOLAUR 2017 – w ogólnopolskim konkursie Polskiej Izby Ekologii.

Ten zaszczytny tytuł DZPK we Wrocławiu otrzymał w kategorii edukacja ekologiczna, za nowatorską realizację całorocznej edukacji ekologicznej włączanej w ochronę przyrody. Całoroczna edukacja ekologiczna prowadzona przez DZPK, wpisująca się w czynną ochronę przyrody, jest być może niespotykanym rozwiązaniem w skali Polski. A dzięki dysponowaniu trwałymi użytkami zielonymi w formie trwałego zarządu możliwe jest prowadzenie ochrony czynnej, m.in. w obszarze ESE Natura 2000 „Stawy Przemkowskie”. Przedsięwzięcia inwestycyjne DZPK są stałym poligonem edukacyjnym i elementem ochrony, a społeczność regionu ma możliwość obserwowania odbudowy bioróżnorodności wodnej na odtworzonych starorzeczach, ptaków z wieży widokowej, korzystnych zmian zachodzących na obszarze użytków zielonych, jako efektu kośno-pastwiskowego użytkowania (wypas bydła). Ponadto korzystania z bezpłatnej edukacji przyrodniczej i uczestnictwa w aktywizacji zawodowej mniejszości etnicznej (kilkumiesięczne zatrudnienie przeciwdziałające marginalizacji i wykluczeniu Romów).

W roku 2016, dzięki programowi, z edukacji przyrodniczej na terenie parków krajobrazowych administrowanych przez DZPK skorzystało ponad 34 tys. osób. Każdy uczestnik może wziąć udział w wielu zajęciach stacjonarnych i terenowych – warsztatach, plenerach i zajęciach dydaktycznych. Można także skorzystać z noclegów w dwóch ośrodkach, a zajęcia przyrodnicze prowadzone są na 39 ścieżkach dydaktyczno-przyrodniczych, które wyznaczono w obrębie także innych form ochrony przyrody.

W Centrum Edukacji Ekologicznej i Krajoznawstwa „Salamandra” w Myśliborzu (DZPK Oddział Legnica) można prowadzić zajęcia w małych grupach – do 15 osób, a procesowi edukacji sprzyja także działalność Ośrodka Rehabilitacji Dzikich Zwierząt z dużą wolierą. Całoroczne zajęcia edukacyjno-ekologiczne prowadzone są także w ośrodku przy DZPK Oddział Jelenia Góra, dysponującym ogrodem dydaktycznym, w sali leśnej przy DZPK Oddział Wałbrzych i bazie edukacji przyrodniczej DZPK Oddział Legnica – Piotrowice oraz DZPK Oddział Wrocław, w Centrum Bioróżnorodności w Miliczu.

Program wiąże się również ze zmianą systemu ogrzewania z tradycyjnego na proekologiczny w Piotrowicach i Myśliborzu i zakupem sprzętu rolniczego do prowadzenia nowatorskich zajęć promujących odnawialne źródła energii, w połączeniu z ochroną przyrody. DZPK Wrocław zmniejsza emisję dwutlenku węgla do powietrza, wykorzystując do ogrzewania obiektów edukacyjnych biomasę z siana i trzciny. Poza tym obejmuje edukacją szerokie grono lokalnych społeczności, bowiem wszystkie zajęcia są bezpłatne. Przekłada się to na efekty gospodarcze i społeczne – miejscowi rolnicy dostrzegają korzyści z gospodarowania w obszarach chronionych i chętnie realizują programy rolnośrodowiskowe, zaś pszczelarze mogą promować apiterapię i produkty pszczele. Ważna jest także działalność wydawnicza DZPK, a szereg publikacji, np. „Parki krajobrazowe województwa dolnośląskiego”, przewodniki po parkach, foldery i mapy mają niebagatelną wartość edukacyjną.

Opracował HS