Muzea to miejsca niezwykłe. Tam przeszłość przeplata się z teraźniejszością. Uroda konfrontuje się z brzydotą. To również miejsca, gdzie jest szansa na znalezienie odpowiedzi na wiele przeróżnych, często tajemniczych, pytań…
Według badań goście muzeów statystycznie spędzają przed każdym dziełem sztuki tylko osiem sekund. Lekarstwem na tego typu bierne i męczące zwiedzanie jest Slow Art – ruch Wolnej, a raczej Powolnej Sztuki.
Dobre praktyki
22 kwietnia w całej Polsce o tej samej porze poszczególne muzea przez godzinę przekazywały zwiedzającym ideę Wolnej Sztuki. Jak mówiła Anna Kowalów z Muzeum Narodowego we Wrocławiu, głównym celem tej akcji jest zaangażowanie zwiedzających, wykształcenie u nich „dobrych praktyk”, pokazanie, że muzea można zwiedzać w dowolny sposób, czasami oglądając tylko jeden obiekt, patrząc na niego tak długo, ile się chce. Każde dzieło niesie za sobą treść i pewną historię, a Dzień Wolnej Sztuki ma pomóc w ich odkrywaniu. W tegorocznym Dniu Wolnej Sztuki uczestniczyły aż trzy oddziały Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Dzieła prezentowane w gmachu głównym Muzeum Narodowego we Wrocławiu były związane z obchodami Roku Kościuszkowskiego, w Pawilonie Czterech Kopuł zwiedzający mieli szansę dowiedzieć się, dlaczego wybrane obiekty można nazywać dziełami sztuki, zaś odwiedzający Muzeum Etnograficzne poznali najciekawsze skarby ze zbiorów oddziału.
Tajemnice naczelnika
Dzień Wolnej Sztuki trwał tyle ile trwał, ale samo wrocławskie Muzeum Narodowe oraz jego wszystkie oddziały (poza wcześniej wymienionymi należy do nich jeszcze powszechnie znana Panorama Racławicka) zapraszają cały czas. I jest to zaproszenie tak na wystawy stałe czy czasowe, jak i na specjalnie organizowane imprezy. A tych ostatnich naprawdę nie brakuje. Tylko w ostatnich dniach, na przełomie kwietnia i maja, w placówkach wrocławskiego Muzeum Narodowego można było między innymi zapoznać się z powstańczą epopeją Tadeusza Kościuszki. Poszukiwano też odpowiedzi na pytania związane z młodzieńczymi przygodami naczelnika i generała (Czy to prawda, że Tadeusz Kościuszko, uczęszczając do Szkoły Rycerskiej, uczył się tańca, a w Paryżu zdobywał wiedzę na temat malarstwa? Dlaczego zdecydował się na podjęcie próby ucieczki wraz ze swoją ukochaną, Ludwiką Sosnowską? Jak zakończył się pechowy rejs statku, którym płynął do Ameryki?). Była szansa na znalezienie odpowiedzi na pytania: Czym różni się kościół ucieczkowy od granicznego? Dla kogo, kiedy i gdzie budowano takie świątynie? Zainteresowani mogli też uczestniczyć w wykładzie o najbardziej znanych dziełach europejskiej secesji. O kolejnych wykładach, pokazach specjalnych, konkursach, imprezach dla najmłodszych muzeum informuje na swoich stronach internetowych; informacje te podajemy także na stronie internetowej naszego miesięcznika).
Kolekcja Grzymały-Kazłowskiego
W Muzeum Narodowym i jego oddziałach cyklicznie pojawiają się także wystawy czasowe. Już wkrótce (20 maja) w Muzeum Etnograficznym nastąpi otwarcie długo oczekiwanej wystawy pn. „Pe drom baro… na wielkiej drodze. Od Cyganów do Romów” (wystawę będzie można oglądać do 3 września). O przygotowaniach do niej pisaliśmy już na łamach „Gminy Polskiej”. Teraz przypomnijmy jedynie, że to pierwsza tak duża prezentacja wyjątkowej kolekcji Andrzeja Grzymały-Kazłowskiego. Jest on założycielem i właścicielem Muzeum Kultury Romów w Warszawie. To unikalny w skali kraju zbiór cyganaliów w całości prezentowany dotychczas tylko w odsłonie wirtualnej. W skład kolekcji wchodzi około 3000 obiektów, wśród których znajdują się m.in. jeden z najstarszych zapisków dotyczących Romów w Europie – karta z napisem Ziguner z wydanej w 1561 r. w Bazylei Cosmographiiae universalis libri III „Von dem Deutschen Land” S. Münstera, pruskie i austriackie XVIII-wieczne akty banicyjne, fotografe, malarstwo artystów polskich,rumuńskich, czeskich z początków XX w., prace współczesnych artystów romskich. Zwiedzający zobaczą również wozy wędrownych Romów z przełomu lat 50 i 60. XX w. Uzupełnieniem wystawy będą przykłady romskiego rzemiosła z kolekcji Pawła Lechowskiego. Zapowiada się duże wydarzenie.
Niezwykłe skrzynki
Do 14 maja można jeszcze obejrzeć czasową wystawę w Pawilonie Czterech Kopuł „Nature Morte. Współcześni artyści ożywiają martwą naturę”. To ciekawa prezentacja poświęcona temu, jak temat martwej natury ewoluował w sztuce. Kuratorzy skupili się na dziełach współczesnych. A martwą naturę traktują w szerokim kontekście, wychodząc daleko poza tradycyjne malarstwo.
Z wystaw czasowych na pewno wartych odwiedzenia wymienię jeszcze czynną do 25 czerwca w gmachu głównym Muzeum Narodowego prezentację skrzynek cechowych. Użytkujący je rzemieślnicy nazywali je „skarbem”, „skarbcem”, „matką” i przechowywali w nich najcenniejsze przedmioty, takie jak statuty, insygnia władzy, klejnoty.
(tom)
_________________________________________________________________________
Noc Muzeów – 20 maja 2017
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Pl. Powstańców Warszawy 5
Tajemnice, duchy, nocne stwory będą wiodącym tematem tegorocznej Nocy Muzeów. Najmłodsi sprawdzą, co straszy w muzeum, młodzież weźmie udział w interaktywnym spacerze „W rytmie danse macabre”. Na wszystkich czekają spacery tematyczne oraz gra „Na tropie tajemnic”. Wieczorny wykład odkryje tajemnice nawiedzonego muzeum i jego zbiorów. Dodatkową atrakcją będzie oprowadzanie z udziałem artystów po wystawie w ramach Biennale Sztuki Mediów WRO 2017.
16:00–23:00 „Na tropie tajemnic” – gra dla zwiedzających w każdym wieku
17:00 oraz 19:00 otwarte spacery tematyczne odbywające się równolegle: „Muzealne tajemnice i osobliwości”, „W świecie legend, baśni i mitów”, „Piekielne straszydła i anielskie duchy”
20:00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie w ramach Biennale Sztuki Mediów WRO 2017
21:00 „Nawiedzone muzeum – o duchach w sztuce i nie tylko”– wykład
Muzeum Etnograficzne, Wrocław ul. Traugutta 111/113
Wystawa „Pe drom baro… Na wielkiej drodze. Od Cyganów do Romów” oraz wieczór z muzyką cygańską wypełnią Noc Muzeów w Muzeum Etnograficznym. Po ekspozycji oprowadzi właściciel największej w Polsce prywatnej kolekcji cyganaliów Andrzej Grzymała-Kazłowski.
Wieczór zakończy pokaz filmu o mniejszości romskiej na Dolnym Śląsku, przygotowany przez Muzeum Etnograficzne w ramach obchodów Roku Kolberga 2014.
18:00 otwarcie wystawy „Pe drom baro… Na wielkiej drodze. Od Cyganów do Romów”
19:30 wieczór z muzyką cygańską
21:00 kuratorskie zwiedzanie ekspozycji z kolekcjonerem Andrzejem Grzymała-Kazłowskim
23:00 pokaz filmu Dolny Śląsk. Lud, jego zwyczaje, sposób życia, muzyka, tańce… Romowie
Pawilon Czterech Kopuł, Wrocław ul. Wystawowa 1
Pawilon Czterech Kopuł, niecały rok po otwarciu, po raz pierwszy włącza się w obchody Nocy Muzeów. Przez cały wieczór zwiedzający będą mogli wziąć udział w grze „Sztuka tajemna”, nie zabraknie także tematycznego wykładu oraz warsztatów rodzinnych. Wyjątkowym wydarzeniem będzie happening – wspólne działanie twórcze z udziałem zwiedzających, nawiązujące do pracy Magdaleny Abakanowicz „Tłum”. Miłośników sztuki filmowej zapraszamy na pokaz „Sanatorium pod klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa.
16:00-23:00 Sztuka tajemna – gra dla dorosłych. Podczas tegorocznej Nocy Muzeów w Pawilonie Czterech Kopuł będzie można odkryć jego sekrety, rozszyfrowywać tajemnice ukryte w dziełach i poznać tajniki pracy artystów. Karty z zadaniami do wykonania samodzielnie lub w grupach będą przez cały wieczór dostępne w kasie.
16:00 „Idę ku słońcu”. O Xawerym Dunikowskim wykład Barbary Andruszkiewicz. Prelegentka przedstawi życie i twórczość Xawerego Dunikowskiego, niezwykłego rzeźbiarza oraz malarza, znanego z licznych skandali. Jego prace nieustannie prowokowały i wywoływały oburzenie. Dzisiaj można spojrzeć na jego dorobek z nowej perspektywy i w pełni docenić jego geniusz.
20:00 Tłum to my! – happening z udziałem zwiedzających
21:00 Pokaz filmu „Sanatorium pod Klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa z wprowadzeniem dotyczącym postaci Brunona Schulza.